S. N. Maxsudov, G. R. Shukurova

MA YD A BARG OTQULOK - ЩАВЕЛЬ КУРЧАВЫЙ-  
Rumex crispus Z.
0 ‘zbekistoning deyarli barcha viloyatlarida tog‘ yon bag‘rlarida, 
ekinzorlarda, ariq bo‘ylarida begona o‘t sifatida o'sadi. Otquloq bar- 
gida 857 % С — vitamin, 2 % smola, 5 % oshlovchi modda, 2 % 
oksimetilantraxinon bor. Tibbiyotda otquloq turlarining dorivor 
preparatlari m e’da-ichak kasalliklarini davolashda ishiatiladi. 
Stomatalogiyada 0 ‘rta Osiyo xalqlari orasida og‘iz shilliq qavati 
yaralansa yoki yallig‘lansa otquloq bargining shirasini qo'yish yoki 
uzoq vaqt otquloq bargini chaynash davo hisoblanadi.

---

M A Y M U N JO N - ЕЖЕВИКА СИЗАЯ -  
Rubus calsius Z.
Maymunjon to ‘qaylarda, ariq bo‘ylarida, jarliklarda o ‘sadi, 
uning hamma qismi shifobaxsh. Mevasi va bargi tarkibida S vitamini, 
qandlar, organik kislotalar, karotin, oshlovchi va boshqa moddalar 
bor.
Stomatologiyada maymunjon mevasi va bargi damlamasi og‘iz 
yallig‘langanda va yaralanganda chayish va aplikatsiya uchun ishlatiladi. 
Buning uchun bir stakan suvga bir osh qoshiq meva yoki bargidan 
solib damlanadi.
MA YCHECHAK - РОМАШКА ЛЕКАРСТВЕННАЯ -  
Matricaria chamomilla Z
Tog‘ yon bag'irlarida, qir adirlarda, maysazorlarda yowoyi 
xolda o‘sadigan bir yillik o ‘t o ‘simlik. Dori sifatida guli ishlatiladi.
M oychechak gulida 0,5 % atrofida efir moylari, azulen, 
apigenin, flavonoidlar uchraydi. Efir moylari dezinfeksiya qobiliyatiga 
ega. Azulen to'qimalaridagi allergik holatini pasaytiradi, regeneratsiya 
prosesslarini oshiradi. A pigenin silliq m uskul tarangligini 
b o ‘shashtiradi. Shu xususiyatlari tufayli m aychechak gulidan 
tayyorlangan dorilar tibbiyotda juda keng ishlatiladi.
Stomatologiyada maychechak guli damlamasi og‘iz shilliq qavati 
va milklar kataral yallig'langanda, parodontitda chayish uchun 
ishlatiladi. Buning uchun quritilgan maychechak gulidan bir osh 
qoshigi bir stakan qaynagan suvda damlanib dokadan suziladi. Shu 
maqsadda maychechakdan tayyorlangan ROMAZULANdan ham 
foydalanish mumkin.