Samarqand davlat universiteti a. B. Pardayev, S. A. Qurbonov

2. koʻmakchilar: bilan, haqida, uzra, 
kabi, singari va h.k 
1. 
a) 
bahorni 
sogʻinmoq; 
b) uyga bormoq; 
d) bogʻda kutmoq; 
e) darsdan qaytmoq. 
2. 
akam 
bilan 
suhbatlashmoq, 
uy 
tomon 
ketmoq, 
sharoitga 
koʻra 
yondashmoq. 
2 
Moslashuv 
qaratqich kelishigi: -ning; 
egalik qoʻshimchalari: -(i)m, -(i)ng, 
-i, -si; -(i)miz, -(i)ngiz, lari. 
mening 
vazifam, 
sizning maqsadingiz, 
uning hikoyasi 
3 
Bitishuv
ohang;
soʻz tartibi 
ulugʻ ajdodlar, tarixiy 
bayram, 
mashhur 
shaxs 
 
BOSHQARUV 
Boshqaruv ham ikkiga bo‗linadi: 
1) kelishikli boshqaruv – tobe so‗zning hokim so‗zga tushum, jo‗nalish, 
chiqish, o‗rin-payt kelishiklari orqali bog‗lanishidir. Masalan: uzumni yemoq, 
teatrga bormoq 
2) ko‗makchili boshqaruv – tobe so‗zning hokim so‗zga ko‗makchilar orqali 
bog‗lanishidir. Masalan: g„alaba uchun kurashmoq, do„stlar bilan suhbatlashmoq. 
Boshqaruvda hokim so‗z qaysi turkum so‗zlari bilan ifodalansa, bog‗lanish 
nomi ham shunday ataladi. Masalan: do„stlarni kutmoq, bu birikishda hokim so‗z fe‘l 

---

206 
bo‗lganligi uchun fe‘l boshqaruvi deyiladi. Otdan baland, bu birikishda hokim so‗z 
sifat bo‗lganligi uchun sifat boshqaruvi deyiladi.
Hokim soʻzining qaysi turkumga mansub soʻzlar bilan ifodalanishiga koʻra 
boshqaruvli birikmaning turlari 
№ Boshqaruv turi 
Xususiyati 
Misollar 
1 
Fe‟l boshqaruvi 
Bunday boshqaruvli birikmalarda 
hokim soʻz fe‘l bilan ifodalanadi. 
darsga kechikmoq, 
oʻqish uchun