Samarqand davlat universiteti a. B. Pardayev, S. A. Qurbonov


SIFATLARNING MA‟NO GURUHLARI


Download 2.97 Mb.
Pdf ko'rish
bet138/310
Sana03.10.2023
Hajmi2.97 Mb.
#1691372
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   310
 
SIFATLARNING MA‟NO GURUHLARI 
Sifatlar qanday belgini ifodalashiga ko‗ra quyidagi guruhlarga bo‗linadi:
1) xususiyat sifatlari; 2) rang-tus sifatlari; 3) maza-ta‘m sifatlari; 4) hajm-o‗lchov 
sifatlari; 5) hid bildiruvchi sifatlar; 6) makon-zamon belgisini bildiruvchi sifatlar. 
Sifatlarning ma‟no guruhlari 
№ 
Ma‟no turi 
Izoh 
Misollar 

Xususiyat sifatlari 
Narsalarning turli xususiyat-
holatlarini bildirgan sifatlar
xususiyat sifatlari hisoblanadi. 
xursand, quvnoq, g‗amgin, 
sho‗x, yaxshi, yomon, 
oddiy, qiyin, rangsiz, hidli, 
hidsiz, ta‘msiz. 

Hajm-oʻlchov 
sifatlari 
Narsalarning 
hajmi, 
vazni, 
o„lchovi va shaklini bildirgan 
sifatlar hajm-o‗lchov sifatlari 
hisoblanadi. 
uzun, qisqa, keng, tor, 
baland, past, katta, kichik, 
ogʻir, yengil, sharsimon. 

Makon-zamon 
sifatlari 
Narsalarning o„rin va vaqtga 
nisbatan belgilarini bildirgan 
sifatlar makon-zamon sifatlari 
deyiladi. 
Makon-zamon 
sifatlarining juda katta qismi 
yasama hisoblanadi va -gi(-ki, 
-qi) 
qoʻshimchalari 
bilan 
yasaladi. Shuningdek, bunday 
sifatlarning deyarli barchasi 
nisbiy sifatlar sanaladi. 
kuzgi, yozgi, bugungi, 
hozirgi, avvalgi, oldingi, 
qishki, dastlabki, ichki, 
tashqi. 

Rang-tus sifatlari 
Narsalarning 
rang-tusini 
bildirgan 
sifatlar 
rang-tus 
sifatlari 
hisoblanadi. 
oq, qora, qizil, sariq, 
jigarrang, havorang. 

Maza-ta‘m 
sifatlari 
Narsalarning 
maza-ta‘mini 
bildirgan sifatlar maza-ta‘m 
sifatlari hisoblanadi. 
shirin, achchiq, nordon, 
shoʻr, taxir. 

Hid sifatlari 
Narsalarning hidini bildirgan 
sifatlar 
hid 
sifatlari 
hisoblanadi. 
muattar, xushboʻy, sassiq, 
badboʻy, qoʻlansa. 

Download 2.97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   310




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling