Tarix o’tmishning ko’zgusi

Braziliya 1922-yilda Braziliyada prezident Bernardisning ochiq oydin 
terroristik 
diktaturasi 
o'rnatildi. 
Demokratik 
erkinliklar 
chegaralandi, 
mehnatkashlarning namoyishlari ayovsiz ta'qib ostiga olindi. 1930-yilda davlat 
to'ntarishi natijasida hokimiyat tepasiga yirik chorvador boy Vargas keldi. U 
konstitutsiyani bekor qilib, parlamentni tarqatib yubordi va inqilobiy harakatni yanada 
shafqatsizlik bilan bostirishga kirishdi. Kasaba uyushmalarining siyosiy faoliyat bilan 
shug'ullanishi taqiqlab qo'yildi. Vargasning tuzumi 1945-yilgacha saqlanib qoldi. 
Kuba Kuba XX asr boshidan AQSHning ulkan shakarqamish plantatsiyasiga 
aylantirildi. 1924-yilda AQSHning moliya sarmoyasi yordamida Kubada hokimiyatni 
AQSHdagi «Kloben elektrik kompani» kompaniyasining sobiq vitse-prezidenti 
Xerardo Machado qo'lga kiritdi. U shafqatsiz terroristik tartib o'rnatdi. Machadoning 
tuzumi yordamida AQSH sarmoyasi Kubaning jami iqtisodiyotini o'ziga to'la 
bo'ysundirdi. Shakar va tamaki sanoatidan tashqari, AQSH tog'-kon sanoati, energetika 
sohasi, qayta ishlash sanoati, transport va jami shahar xo'jaligini qo'lga kiritdi. 
AQSHning qo'llab-quvvatlashiga tayangan Machado har qanday muxolifatni yo'q qilish 
uchun kurashdi. Ishchilar harakati, dehqonlar, kasaba uyushmalari va talabalarning 
tashkilotlari qatag'on qilindi. Machado hukmronligi yillari uning diktaturasiga qarshi 
borgan 3 mingga yaqin Idshi qatl etildi. Machado ba'zan shaxsan o'zi mahbuslarni 
akulalarning komiga itqitardi. 1928-yilda u o'zining prezidentlik lavozimiga kelgusi 
muddatga saylanishini uyushtirdi. Bunga iavoban Kubada AQSHning ochiq-oydin 
malayi bo'lgan xalaqa qarshi diktaturani ag'darib tashlash uchun kuchli harakat 
boshlandi. 1933-yil 12-avgustda Machado Kubadan qochdi. 1934-yil 1-yanvarda 
Kubada AQSHning boshqa bir malayi - Batistaning diktaturasi o'rnatildi. Mamlakatda 
harbiy-politsiya terroriga tayangan tuzum qaror topdi.