Texnologiyasi

Ozuqaning ichaklarda hazm bo'lishi
M e’dada hazm bo‘lgan ozuqa ichaklaiga o'tkaziladi. Ichak bo‘shlig‘ida 
ozuqa ichak, m e’da osti bezining shirasi va o ‘t suyuqligining ishtirokida 
hazm b o ‘lib, barcha tarkibiy qismlarga parchalanadi, zarur m oddalar 
qon va limfaga so‘riladi. Ichak shirasining m uhiti ishqoriy b o ‘lib, ozuqa 
parchalanib, hazm bo'lishi uchun ahamiyatlidir.
0 ‘t chiqishi va uning ahamiyati
O 't ovqat hazm bo'lishiga xizmat qiladi. Jigar o 'ti va pufak o 'ti 
bo 'lib , ular bir-biridan farq qiladi. Jigar o 'ti jigar hujayralaridan 
ishlanib chiqadi, tiniq, och sariq, och yashil rangli suyuqlik bo'ladi 
va ishqoriy m uhitgaega. Tarkibida 96-99% suv bor. Pufak o 'ti pufakka 
keUb quyilganidan keyin suvning m a’lum qismi qayta so'riladi, quyuq 
tortib, qoram tir tusga kiradi. Bu suyuqlikning tarkibida 80-86% suv 
va shilimshiq bo'ladi.
Hayvon ovqat yeganidan so'ng 5-10 daqiqa o'tishi bilan ichakka chiqarila 
boslilaydi va o 't 6-8 soat davomida chiqib turadi. Awal pufak o'ti va so'ngrn 
jigar o 'ti chiqadi. Bir kecha-kunduzda itlar o'rtacha 250-300 ml, qo'y va 
echkilar 1,0-1,5 1 gacha, qoramollar 7,0-9,5 1, cho'chqalar 2,4 - 3,8 1, 
otlar esa 6,0-7,2 1 o 'tni o 'n ikki barmoq ichakka chiqaradi.
Ingichka ichaklar
H azm bo'layotgan ozuqalar oshqozondan ingichka va yo'g'on ichak- 
larga o'tadi. O shqozonda achib tayyorlangan oziq sekin - asta 12 bar-
204

---

moqli (ingichka ichak, o 'z navbatida, 12 barmoqli, achchiq va yon- 
bosh ichaklarga b o ‘lingan) ichakka o'tadi. Keyin orqa to m o n surilib, 
shimila boshlaydi. Oshqozonda a ’zoik m oddalar (oqsil, yog‘lar va ug- 
levodlar) ichakka o'tib, undagi har xil ferm entlar yordam ida suvda 
eriydigan holga keladi. Erimay qolgan b a’zi moddalar ichakning keyingi 
bo'lim iga o ‘tib, tashqariga chiqib ketadi.