Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

244
Odilqoriyev X.T. 
Davlat va huquq nazariyasi
yatimizning istiqbolli taraqqiyotini ta’minlovchi ustuvor yo‘nalishlarni belgilash 
barobarida bu boradagi muhim vazifalarni hal etishda davlat hokimiyati 
tarmoqlarini, xususan, parlamentni yanada rivojlantirish va mustahkamlash, 
siyosiy partiyalarning rolini oshirish, mamlakatimiz sud-huquq tizimini hamda 
saylov qonunchiligini takomillashtirish, fuqarolik jamiyati institutlarini, om-
maviy axborot vositalarini rivojlantirish, shuningdek, demokratik islohotlarni 
yanada chuqurlashtirish va iqtisodiyotni liberallashtirishga qaratilgan bir qator 
qonunchilik tashabbuslari ilgari surildi. Konsepsiyaning 
bosh maqsadi mus-
taqillik yillari mobaynida amalga oshirilgan islohotlar va erishilgan yutuqlarga 
tanqidiy baho berish hamda istiqbolda bajarilishi lozim bo‘lgan ustuvor vazi-
falarni ilmiy-amaliy, nazariy jihatdan asoslashdan iborat.
Konsepsiyada 21 ta yangi qonun, 5 ta yangi tahrirdagi qonun, 2 ta milliy 
dastur va amaldagi qonunlarga 25 ta qo‘shimcha va o‘zgartirish kiritish, jami 
50 dan ziyod qonunchilik tashabbusi ilgari surilgan.
Ko‘rinib turibdiki, «Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada 
chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi» Oliy Maj-
lis palatalari qonun ijodkorlik faoliyatining qat’iy dasturulamali sifatida maz-
kur faoliyatga yangicha ruh, ma’no-mazmun, jo‘shqinlik, izchillik va tizimlilik 
baxsh etdi. Eng muhimi, barcha qonunlarimizni demokratik fuqarolik jamiyati 
qurish ehtiyojlari va talablariga javob beradigan sifat hamda saviyaga ega 
bo‘lishiga ko‘maklashmoqda.
Qonunchilik siyosatini shakllashtirishda O‘zbekiston Respub-
likasi Prezidenti alohida o‘rin tutadi. Prezident davlat boshlig‘i sifatida 
o‘z farmon va qarorlari vositasida mamlakat ijtimoiy-iqtisodiy, siyosiy, 
madaniy-ma’rifiy hayotining barcha sohalariga oid huquqiy siyosat asosla-
rini belgilab beradi. Shuningdek, u parlament minbaridan turib mam-
lakat ijtimoiy-iqtisodiy hayotining, ichki va tashqi siyosatining eng muhim 
masalalari yuzasidan qilgan ma’ruzalarida, parlamentga murojaatlarida, 
alohida konsepsiyalarida qonun ijodkorligi borasidagi siyosatning asosiy 
ustuvorliklarini ifoda etadi.
Mustaqil taraqiyotimizning dastlabki davrlarida qonun ijodkorligida shun-
day tajriba shakllandiki, masalan, qator muhim sohalar bo‘yicha, xususan, 
dehqon va fermer xo‘jaliklarini tashkil etish, xususiy mulkchilikni rivojlanti-
rishni rag‘batlantirish, bank va banklar faoliyati, qimmatli qog‘ozlar bozori va 
fond birjasini shakllantirish, birjalar va birja faoliyatini tashkil qilish, tadbirkor-
lik faoliyatini rivojlantirish kabi ko‘plab masalalar bo‘yicha dastlab Prezident 
farmonlari qabul qilindi. Tegishli huquqiy mexanizmlar hayot sinovidan o‘tib, 
ijtimoiy munosabatlar ruhiga singgach, shu masalalarga oid alohida-alohida 
qonunlar qabul qilingan edi. 

---