Toshkent davlat yuridik universiteti

Nazorat uchun savollar: 
1. Bino va inshootlar ijarasi shartnomasini rasmiylashtirish tartibini 
tushuntirib bering? 
2. Transport vositalari ijarasi shartnomasini ijaraning boshqa turlaridan 
farqlarini izohlang. 
3. Talabalar shaharchasidagi “Ekran” prokat punktidan talaba A. va B. bir yil 
muddatga televizorni prokatga olishdi. Joriy yil 1 maydan keyingi yil 30 
aprelgacha, shartnoma muddati tugashidan 15 kun oldin ular prokat punkti 
xodimlariga murojaat qilib, shartnomani 20 iyulga qadar uzaytirishni iltimos 
qilishdi. Prokat punkti xodimlari shartnoma muddati tugagandan keyin uzaytiramiz 
deb aytdilar. Biroq 1 may kuni prokat punktida shartnomani uzaytirishga rad 
javobini berdilar. Iyun oyidan futbol bo`yicha Jahon chempionati bo`lishi sababli 
televizor olishga talabgorlar ro`yhati tuzilganini va prokat ushbu ro`yxat asosida 
amalga oshirilishini aytdilar, lekin ro`yxatdagi talabgorlar ikki oy muddatga 
televizorlarni prokatga olmoqchi ekanligini, agarda A. va B. bir yil muddatga 
prokatga olsa, ular bilan shartnoma tuzish mumkinligini aytdilar. Bunga javoban 
A. va B. ular avvaldan foydalanuvchi bo`lganliklari sababli imtiyozga ega bo`lib, 
hech qanday navbatsiz prokatga olishlari mumkinligini ko`rsatdilar. 
Ushbu masalani huquqiy tahlil qiling. 

---

153 
4. “Qodir ota” fermer xo`jaligi “Kapital bank” bilan lizing shartnomasi 
tuzadi va lizingga kelgusida sotib olish sharti bilan “Belarus” traktorini oladi. 
Lizing shartnomasi tugashiga ikki yil qolganda, fermer xo`jaligi iqtisodiy 
qiyinchiliklarga duch keladi va lizing to`lovlarni to`lash grafigini buzadi. “Kapital 
bank” xo`jalik sudiga murojaat qilib lizing oluvchi o`z majburiyatlarini jiddiy 
ravishda buzganligi sababli lizing shartnomasini bekor qilish, lizing obyektini 
qaytarib olish va etkazilgan zararni qoplash talabini qo`yadi. Lizing oluvchi bunga 
e’tiroz bildirib, lizing obyekti summasini 90% ni to`laganini, to`lov grafigini 
buzish faqat so`ngi olti oyda ro`y berganini va vaqtinchalik xarakterga egaligini 
bildiradi. 
Ushbu masalani yuridik tahlil qiling.