Toshkent moliya instituti moliya-iqtisod fakulteti "moliya" kafedrasi

 
 
tortilmay, balki mahsulotni ishlab chiqarish uchun ketgan xom-ashyo bo’yicha 
ham QQS to’lash; 
2. Olingan daromadni emas, kutilayotgan daromadni soliqqa tortish; 
3. Aktsizosti tovarlarning realizatsiyasidan QQS undirish chog’ida, soliqqa 
tortish ob’ektiga aktsiz summasini qo’shilishi; 
4. Birlamchi ehtiyojga ega bo’lgan oziq-ovqat mahsulotlarini soliqqa tortish 
va hokazo. 
Masalan, bular tarkibida mahsulotni etkazib berish davrida QQSning 
hisoblanishi, hali kelib tushmagan mablag’lar uchun korxona xomashyo 
materiallarini QQS to’lamaydigan korxonalardan sotib olgan sharoitda, aylanma 
mablag’lar hisobidan QQSning to’lanishi natijasida ularning (aylanma 
mablag’larning) bir qismi cheklanishiga olib kelmokqa. Jo’natilgan tovarlar uchun 
mablag’lar o’z vaqtida kelib tushmasligi natijasida QQS bo’yicha boqimanda 
miqdorlari ko’payishi, boqimanda hisobidan penya hisoblab olinishi, 
korxonalarning moliyaviy faoliyatiga salbiy ta’sir ko’rsatmoqda. 
Korxonalarni aylanma mablag’lari boshqa maqsadlarga yo’naltirilishi, 
ixtiyorida qoladigan sof-foydani kamayishi QQSni hisoblash usulini o’zgartirishni 
talab qilmoqda. U ishlab chiqarilgan mahsulot uchun QQSni to’lash majburiyatini 
jo’natilgan mahsulot uchun mablag’ kelib tushgan paytda amalga oshirilishni 
ko’zda tutadi. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 567-sonli 
qarorida korxonalarning o’z aylanma mablag’laridan oqilona foydalanishni 
ta’minlash maqsadida QQS bo’yicha to’lovlar sonini va muddatini bir oyda 2 
martadan bir martagacha kamaytirildi. 
Dunyoda eng qadimiy va rivojlangan mamlakatlarda umumiy soliqlar 
tushumini taxminan 1/3 qismini tashkil qiladigan jismoniy shaxslardan olinadigan 
daromad solig’i ham talaygina muammolarni echishni talab qiladi. 
Mamlakatimizda 
xususiylashtirishni 
yanada 
chuqurlashtirish, 
tadbirkorlik 
faoliyatini rivojlantirish, ushbu soliqli ob’ektlarini kengaytirib, sub’ektlarini 
ko’paytirib boradi. 

---