ÖMÜR, at. 1. Biriniň ýaşaýyş döwri, mütdeti.
Ömür öwreder, zähmet baýadar (Nakyl). Atanazar
aga ömrüniň köpüsini miraplykda geçirdi (H.
Ysmaýylow). 2. hal,göç.m. Hiç haçan, asla. Olar sen
diýip gelmeýärler, olar men diýip gelýärler, olar
ömürem seniň gapyňdan garajak adamlar däl (H.
Derýaýew). 3. hal, gepl.d. Hemişe, mydama,
elmydama. Ol ömür maňa geňeşip iş edenok. Arça
ömür gök öwsüp oturýar. 4. Ulanmak möhleti. Şu
matadan tikilen köýnegiň ömri uzak eken.
Ömrüňe bereket! Harman alyp duran adama
çäjiňe bereket!
diýlende, onuň minnetdarlyk
bildirip aýdýan jogaby. Ömrüňi kül etmek biri ýa-da
bir zat üçin köp azap çekmek. Ömrüň uzak bolsun!
Biriniň uzak ömür sürmegi arzuw edilip aýdylýan
alkyş. Ömür sürmek ýaşamak, ýaşamagy dowam
etmek. Adam ogly dünýä gelen, Ömür sürse rahat
bilen (Mätäji). Ömür tanapy kesilmek (üzülmek,
gyrylmak) ýogalmak, aradan çykmak.
ÖMÜR-AHYR
[ömür-a:hyr],
hal,
ser.
Ömürbaky. Yşkyň bilen men dat eýläp, Öwrenip
men, adat eýläp, Ömür-ahyr perýat eýläp, Ýetmez
lahat boýlaryňa (Magtymguly).
ÖMÜRBAKY
[ömürva:ky],
hal.
Hemişe,
elmydama, ömürlik, ebedi; ömürboýy. Seniň bu eden
ýagşylygyňy ömürbaky unutman.
ÖMÜRBOÝY [ömürvoýy], hal, ser. Ömürbaky.
ÖMÜRLIK [ömürlük], hal. 1. ser. Ömürbaky. 2.
Ömürlik mülk. 2. göç.m. Berk, pugta. Ökde ussanyň
elinden çykan zat ömürlikdir.
Ömürlik uka gitmek ölmek, dünýäden ötmek,
ýogalmak. Ömürlik ýoldaş är bilen aýalyň ömrüniň
ahyryna çenli bile ýaşaşmak ýagdaýy. Mollanepes
Bossantäç atly gyzy söýüpdir we onuň bilen ömürlik
ýoldaş bolupdyr.
ÖMÜR-ÖTE, hal. Hiç haçan, asla, ömür. Hany
äber, saç bagymyň ujuna pugta daňaryn, ömür-öte
gaçasy ýok (A. Durdyýew).
Do'stlaringiz bilan baham: |
