Türkmen d I l I n I ň DÜŞÜndirişLI

Taňry ýalkasyn 
minnetdarlyk, hoşallyk 
bildirilip aýdylýan alkyş.
TAP [ta:p], at. 1. Ýagdaý, hal, saglyk derejesi. 
– Bolýar-da, öz tabyňy özüň gowy bilýärsiň – diýip 
goýdy (A. Gowşudow). 2. Ugur, ýol, usul. Tapypdyr 
ol bejerginiň tabyny, Gumlaşdyryp gowaçanyň 
düýbüni (A. Salyh). 3. Ýagdaý, reje. Tohum 
alşymyzam, 
ekiniň 
häzirki 
taby-da 
oňat 
(

Türkmenistan

). 4. Ýer suwarylandan soň topragyň 
ekmäge ýaramly bolan derejesi. Taba gelen ýerleriň 
üstüni sypalap geçýän mylaýym bahar şemaly 
ýowşan, bozagan bilen garaganyň turşumtyk ysyny 
garyşdyryp getirýärdi (A. Gowşudow).

Taba gelmek ýer suwarylandan soň, sürüm 
ýagdaýyna gelmek. Tapdan düşmek ýagdaýy 
agyrlaşmak, güýçden gaçmak. Tap getirip bilmek 
döz gelmek, çydamak, razy bolmak.
TAPAN-TUPAN: tapan-tupan zady tapan ähli 
zatlaryny, näme tapsa. Garryja aýal bolsa tapan-
tupan zadyny berip, toklusyny oňat semredipdir 
(Ertekiler). 
TAPAR-TAPMAZ, syp. Özüni oňarmaýan, 
mätäçlik çekýän. Biz tapar-tapmaz däl, gelin 
edinmäge, toý gurmaga gurbumyz ýetýär (B. 
Kerbabaýew).  
TAPAR-TAPMAZLYK, at. Özüni zordan 
oňarmaklyk, pukaralyk.
TAPAWUT [tapa:wut], at. Bir zadyň ikinji bir 
zatdan aýratynlygy, parhy.
TAPAWUTLANDYRMAK 
[tapa:wutlonnur-
mok], işl. Bir zady beýlekiden aýyl-saýyl etmek. 
Kartalary biri-birinden tapawutlandyrmak kyn, 
olaryň 
uzynlygy-da, 
giňligi-de 
bir 
meňzeş 
(

Türkmenistan

).