Kätmen urmak
kätmen bilen ýeri
kätmenlemek. Ol kätmen urup ýören bir oglanyň
ýanyna bardy (Ö. Abdyllaýew).
KÄTMENÇE [kä:tmençe], at. Kiçijik, çaklaňja
kätmen. Ol kätmençe bilen şitilleriň düýbüni
ýumşadýardy.
KÄTMENÇI [kä:tmençi], at. Kätmen bilen
işleýän, kätmen urýan adam. Kätmençiniň sanan
atlaryny derrew belläp aldy (Ö. Abdyllaýew).
KÄTMENLEME
[kä:tmenleme],
iş
ady.
Kätmenlemek ýagdaýy.
KÄTMENLEMEK [kä:tmenlemek], işl. Kätmen
bilen ekini, ekin ýerini bejermek, ýumşatmak.
Kätmenledik, ýekeledik, Kesip zyňdyk haşal otun (D.
Agamämmedow).
KÄTMENLEMEKLIK [kä:tmenlemeklik], iş
ady. Kätmenlemek ýagdaýy.
KÄTMENLENMEK
[kä:tmenlenmek],
işl.
Kätmen bilen ekiniň düýbi, ekin ýeri bejerilmek,
ýumşadylmak. Gowaça hatarlary kätmenlendi.
KÄTMENLEŞDIRMEK
[kä:tmenleşdirmek],
işl. Birnäçe ýeri kätmenläp çykmak. Hyýar ekilen
ýerleri kätmenleşdirip çykdylar.
KÄTMENLEŞMEK [kä:tmenleşmek], işl. 1.
Kätmenlemäge kömekleşmek. Ol agasyna gowaça
kätmenleşdi. 2. Bilelikde kätmenlemek. Daýhanlar
ekin ýerleriniň içini kätmenleşip ýördüler.
KÄTMENLETMEK
[kä:tmenletmek],
işl.
Kätmenlemek
işini
başga
birine
etdirmek;
kätmenlemäge ýol bermek. Daýhanlara gowaçanyň
hatar aralaryny kätmenletmek. – Kaka, üzümiň içini
maňa-da kätmenledäýsene!
KÄTMENLEÝIŞ
[kä:tmenleýiş],
iş
ady.
Kätmenlemek ýagdaýy.
KÄWAGT [kä:wağt], hal. Mahal-mahal, aram-
aram, hemişe däl-de, kähalatlarda. Özara jedeliň
käwagtlarda has gyzyşýan wagtlary hem bolýar
(
Edebiýat we sungat
).
KÄÝARYM [kä:ýa:rym], hal, ser. Käwagt. Uçar
käýarym iki ýana yraň atýar-da, ýene gönelip gidip
barýar (K. Berdiýew).
KÄÝELMEK [kä:ýelmek ё kä:ýýelmek], işl.
Ýaramaz, bolgusyz hereket üçin ýazgarylmak. Uzak
gitmän bu garry, garşy-garşy köwlendi, Ýüzüne-de
almady käýelenni, kowlanny (M. Seýidow).
KÄÝEME [kä:ýeme / gepl.d.: kä:ýýeme], iş ady.
Käýemek ýagdaýy.
KÄÝEMEK [kä:ýemek / gepl.d.: kä:ýýemek], işl.
Ýaramaz, bolgusyz hereketi, işi üçin birini
ýazgarmak, köteklemek; gaharlanyp öwüt bermek.
KÄÝEMEKLIK
[kä:ýemeklik
/
gepl.d.:
kä:ýýemeklik], iş ady. Käýemek ýagdaýy.
KÄÝEŞDIRMEK [kä:ýeşdirmek / gepl.d.:
kä:ýýeşdirmek], işl. Birnäçe adama käýäp çykmak.
KÄÝETMEK
[kä:ýetmek
/
gepl.d.:
kä:ýýetmek], işl. Ýaramaz, bolgusyz hereket, iş edeni
üçin ýazgartmak. Kakaň gelse, oňa käýederin.
Bolgusyz iş edip, atam-enemi käýetdim.
KÄÝINÇ [kä:ýinç], at. 1. Birine kaýelip,
ýazgarylyp aýdylýan igenç. Käýinç eşitmek. 2. Bir işi,
tabşyrygy ýaramaz ýerine ýetirenligi üçin gurama,
edara tarapyndan berilýän temmi, çäre. Käýinç
bermek.
KÄÝINDIRMEK [kä:ýinnirmek], işl. Birini
zeýrendirmek, biriniň janyny ýakmak, käýedip
ýörmek. Indi sizi käýindirmejek bolaryn (A.
Nazarow).
KÄÝINJEŇ [kä:ýinjeň], syp. Nägile bolup
igenegen, köplenç, käýinip, igenip ýören; nägilelik
bilen iňirdegen.
KÄÝINJEŇLIK
[kä:ýinjeňlik],
at.Käýinjeň
bolmaklyk, käýinjeň gylyk-häsiýetlilik. Käýinjeňlik
hem gowy häsiýet däl.
KÄÝINJIREMEK
[kä:ýinjiremek],
syp.
Nägilelik bilen öz-özüňe çalarak käýinmek; çala
zeýrenmek. Ine, men ondan tarap ertirden bäri
käýinjiräp otyryn (N. Saryhanow). Akja keçeden
olduryk kesip oturan Gulgeldi ýene käýinjiräp ugrady
(N. Hojageldiýew).
KÄÝINMEK [kä:ýinmek], işl. Birine ýa-da bir
ýaramaz herekete öz ýanyňdan nägilelik bildirmek.
Akyllyň işinden göwnüň söýüner, akmagyň işinden
pähmiň käýiner (Nakyl).
KÄÝIŞ [kä:ýiş], iş ady. 1. Käýemek ýagdaýy. 2.
Bir zatdan edilýän igenç. Akmaklar özüni saýyr bir
kişi, Özgeler üstüne kylar käýişi (Kätibi).
KÄÝIŞME [kä:ýişme], iş ady. Käýişmek
ýagdaýy.
KÄÝIŞMEK [kä:ýişmek], işl. Biri-biriňe gaty-
gaýrym söz diýmek. Ýa-da biri bilen käýişdiňmi? (J.
Akyýew).
KÄÝITDIRMEK [kä:ýitdirmek], işl. Özüňi
başga biriniň käýinjine uçratmak, käýelmek
derejesine eltmek.
KÄÝITMEK [kä:ýitmek], işl. 1. gepl. d.
Käýinçli sözi başga birine diýdirmek, käýetmek. Men
seniň eden işiň üçin kakama käýiderin.2.Birini
zeýrendirmek, käýindirmek, igençli iňirdetmek;
biriniň zehinini ýakmak. Ýöne weli bagyşla sen,
Käýidenmi çendan, enem (M. Seýidow).
36
KI, Eýerjeňli goşma sözlemlerde baglaýjylyk
hyzmatyny ýerine ýetirýän baglaýjy. Magtymguly
aýdar: sözlerim hakdyr, Emma ki hak söze ten beren
ýokdur (Magtymguly).
Do'stlaringiz bilan baham: |