1 Rustamjon O‘rinov

7-variant 
1. Bu topshiriqning zalvari meni qiyin ahvolga solib, 
orzumni chilparchin qilayapti. Berilgan gapda qaysi 
turkumga oid so‘zni yozishda imloviy xatoga yo‘l 
qo‘yilgan?
A) ravishdosh B) ot C) ravish 
D) fe’l
2. Ayol - mo'tabar zot, ayol uchun g'azallar bitilgan, 
dostonlar kuylangan, qasrlar, bog‘-rog‘lar barpo 
etilgan. Ushbu gapda nechta kesimi majhul nisbatdagi 
fe’l bilan kelgan egali gap mavjud? 
A) 4 ta
B) 3 ta
C) 5 ta
D) 2 ta
3. javraqi, mozorot, muddao, murodbaxsh, nafarmon, 
naryoqda, olamorolik, zahmatkash
Yuqorida berilgan so'zlardan nechtasi imloviy jihatdan 
to‘g‘ri yozilgan? 
A) 4 ta
B) 5 ta
C) 2 ta
D) 3 ta 
4. Matn tarkibidagi gaplarni bog'lovchi vositalarni 
belgilang:
1) bog'lovchilar; 2) bog‘lovchi vazifasidagi ayrim 
so'zlar; 3) takroriy bo'laklar; 4) olmoshlar; 5) 
sinonimlar; 6) ohang; 7) tartib.
A) 1, 2, 3, 4, 5
B) 1, 2, 3, 4 
C) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 D) 1, 3, 6, 7 
5. «Muxbirimiz voqea ro‘y bergan joydan xabar 
beradi», «voqeaga guvoh boiganlarning so'ziga ko‘ra», 
«muxbirimiz xabar berishicha» kabi iboralar qaysi 
uslubda qo‘llaniladi? 
A) badiiy uslub 
B) publitsistik uslub 
C) rasmiy uslub 
D) ilmiy uslub 
6. Qaysi qatorda yasama ravish qatnashgan? 
A) oylab, charaqlab B) ifodalab, erkalab 
C) yillab, botmonlab D) harilab, minglab 
7. Qaysi gapda jarangli til undoshlaridan iborat yasama 
so‘z fe’l kesim vazifasida qo'llangan? 
A) Mevalarni saralayotganda chiriklarini alohida 
ajratib oling. 
B) Onangning har bir aytgan gapi qulog'im ostida 
jaranglaydi. 
C) Qo'rqoq oldin musht ko‘tarar. 
D) Elakka chiqqan xotinning ellik og‘iz gapi bor.
8. Qayumxon Olimovichning uyida zo‘r tantana. 
Shaharning ko‘zga ko'ringan odamlari taklif etilgan. 
Ikki qavatli kottejning hovlisi taxta so'rilar, institut 
oshxonasidan keltirilgan stol- stullar bilan bezatilgan. 
Yuqoridagi gaplarda fe’lning qaysi nisbat 
qo‘shimchalari qo‘llangan? 
A) o’zlik, birgalik, orttirma B) o’zlik, majhul, 
birgalik 
C) o’zlik, majhul, orttirma D) birgalik, majhul, 
orttirma 
9. O’quvchi tomonidan mavzu yetarlicha yoritilrtiagan, 
qo'pol xatolarga yo‘l qo'yilgan bo‘lsa, fikrlashda 
noaniqliklar sezilib tursa, jumlalar bir-biri bilan 
bog‘lanmasa, ijodkorlik sezilmasa, xatolarning soni 

---

19 
yuqoridagi nisbatlardan ortiq bo‘lsa, unday ishlarga 
«qoniqarsiz» baho qo'yiladi. Ushbu gapda kesimga 
bevosita bog'langan, tarkibida ikkita so‘z yasovchi 
qo‘shimchasi mavjud bo‘lgan so‘zlarning gapdagi 
sintaktik vazifasini aniqlang. 
A) ega va kesim. 
B) aniqlovchi va to‘ldiruvchi 
C) ega va hol
D) hol va to‘ldiruvchi 
10. Berilgan gaplarda harakat nomi qo‘shimchasini 
olgan so'zlar gapda qanday vazifa bajargan?
1) Xalqning o'zingga xayrixoh bo'lishini istasang, 
avval o'zing xalqga xayrixoh bo‘l. 2) Biror xalqning 
axloqini bilmoq uchun uning adabiyoti bilan tanish. 3) 
Yozuvchi turmushni har taraflama o‘rganishi, buning 
uchun uning hamma sohalaridan xabardor bo‘lishi 
kerak. 4) Erta bahorda daraxt ekish, yerlarni 
yumshatish bizning eng yaxshi odatimizdir.
A) 1 - to‘ldiruvchi, 2- to‘ldiruvchi, 3 - kesim, 4 – ega 
B) 1 - to'ldiruvchi, 2 - kesim, 3- ega, 4 – ega
C) 1 - to‘ldiruvchi, 2- to‘ldiruvchi, 3 - ega, 4 – ega
D) 1 - to‘ldiruvchi, 2 - kesim, 3- kesim, 4 – ega
11. Bir so'zi ma’noni kuchaytirish uchun ishlatilgan 
javobni aniqlang.
1) bir gurunglashaylik; 2) bir odam sizni kutib 
o‘tiribdi; 3) bir qo'rqdim; 4) Tiling bilan 
ko‘nglingni bir tut; 5) Qonun oldida hamma 
bir; 6) o'turganlardan bir-bir so‘rab chiqdi; 7) bir kulib, 
bir yig‘lardi.
A) 1, 3, 4, 5 B) 2, 6, 7 
C) 1, 3
D) 4, 5, 6, 
7 
12. Qaysi javobda ega ichi bo‘sh so'zlar bilan 
ifodalanmagan?
A) Boyning tashqarisida Yo'lchidan boshqa hech kim 
yo‘q. 
B) Kim u yig‘layotgan? - Navoiymikan? 
C) Seni odobli bo'lganing uchun hamma hurmat qiladi. 
D) Bu, shubhasiz, bizning yutug‘imiz.
13. Berilgan gapdagi «bot» so‘zi qaysi so‘z turkumiga 
mansub? Tez yongan bot soviydi. 
A) ot
B) sifat 
C) fe’l
D) 
ravish 
14. Berilganlardan nechtasi shakldoshlik xususiyatiga 
ega emas?
1) bo‘shatmoq; 2) ko‘nglini bo'shatmoq; 3) ko‘nglini 
ochmoq; 4) ko'nglidan o'tkazmoq; 5) boshga 
ko'tarmoq; 6) jon bermoq; 7) ko‘z yummoq.
A) 1 tasi
B) 3 tasi 
C) 4 tasi D) 2 tasi
15. Qaysi javobda vazifadosh biriktiruv bog‘lovchilari 
keltirilgan? 
A) -u, -yu, -da, xoh
B) -u, -yu, -da, ham 
C) -u, -yu, -da, na...na
D) -u, -yu, -da, ba’zan 
16. Berilgan so'zlardan nechtasi modal so‘z 
hisoblanadi?
xayriyat, xolos, xullas, avval, birdan, afsuski, 
haqiqatan, barakalla
A) to‘rttasi B) oltitasi 
C) uchtasi
D) 
beshtasi
17. Berilgan she’riy parchada qanday qo‘shimchalar 
o'rtasida shakldoshlik yuzaga kelgan? 
Bilmam, nima edi maqsading,
Menga bir juft guling asrading.
Birin otin Kumush atading, 
Birin otin Zaynab qo‘yding-ku. 
A) egalik va shaxs-son qo‘shimchalari o‘rtasida 
B) kelishik qo‘shimchalari o'rtasida 
C) kelishik va shaxs-son qo'shimchalari o'rtasida 
D) egalik va kelishik qo‘shimchalari o'rtasida 
18. Qaysi javobda rasmiy uslub namunasi berilgan?
A) Ushbu malumotnomani ko‘rsatuvchi G. Mo'minov 
haqiqatan ham, 0‘zbekiston Milliy universitetining 
matematika fakultetida dekan o‘rinbosari lavozimida 
ishlaydi. 
B) Ikkinchi darajali bo‘laklar fikrni to'laroq va 
mukammalroq ifodalash uchun xizmat qiladi. 
C) Dalalarning keng quchoqlaridan uchishib kelgan 
mayin shabadalar qiz og‘zidan chiqqan unlarni o‘z 
qanotlariga mindirib, allaqayerlarga, olislarga olib 
ketardilar. 
D) Milliy mafkura millatning tub manfaatlarini nazariy 
asosi ab berishga va himoya qilishga da’vat etilgandir, 
uning bosh vazifasi ham shudir.
19. Berilgan gaplarning qaysi biri havola bo'lakli 
qo‘shma gap sanaladi?
1) Shunday odainlar borki, odamlarning naqshidir; 2) 
Toleim shulki, Vatanda bir guliston tanladim; 3) 
Kimning himmati baland bo‘lsa, uning qadr-qimmati 
ham baland bo‘ladi; 4) Har kimki hayotga xo‘mrayib 
boqsa, hayot ham unga zarda bilan boqadi.
A) 1, 2, 3
В) 1, 2, 3, 4 С) 1 va 2
D) 3 va 4 
20. Malika Mumtozmahal shohning ma’yusligini 
sezgach, uni xushnud etish uchun g‘azallar o‘qib 
xayollarini ezgu ishlarga undashga harakat qilardi.
Ushbu gapdagi fe’llarning vazifa shakllari qaysi 
qatorda to‘g‘ri izohlangan? 
A) 1 ta payt, 1 ta holat ravishdoshi, 2 ta harakat nomi, 
1 ta sof fe’l 
B) 1 ta payi, 1 ta maqsad ravishdoshi, 2 ta harakat 
nomi, 1 ta sof fe’l 
C) 2 ta payt ravishdoshi, 2 ta harakat nomi, 1 ta sof fe’l
D) 2 ta holat ravishdoshi, 2 ta harakat nomi, 1 ta sof 
fe’l 
21. Grammatik jihatdan gap holida shakllangan, xalq 
donishmandligi natijasida yuzaga kelgan barqaror 
birikmalar berilgan qatorni belgilang.
A) Ilmsiz inson - mevasiz daraxt. 
B) Yolg'iz baloga indamasang ko‘payadi.
C) Tulki qiziga to‘y berdi.
D) Yaxshidan bog’ qoladi, yomondan dog’ qoladi. 
22. Quyidagi qaysi so'zlarda nuqtalar o‘rnida bo‘g‘iz 

---

20 
undoshi yoziladi?
1) ja...d; 2) da...lsiz; 3) a...loq; 4) mu...okama; 5) 
...ushyorlik; 6) a...oli. 
A) 1, 4, 5, 6 В) 1, 2, 4, 5, 6 С) 1, 3, 5, 6 D) 1, 2, 3 
23. Fe’lning qaysi vazifa shakllari tarkibidagi egalik 
qo'shimchalari harakat bajaruvchisining shaxsi va 
sonini bildiradi?
1) sof fe’l; 2) sifatdosh; 3) ravishdosh; 4) harakat 
nomi. 
A) 1, 2
B) 4 
C) 2, 4
D) 1, 3 
24. Qaysi gapda metonimiya va sinekdoxa usulida 
ma’no ko'ehishi kuzatiladi?
A) Qaro ko'zim, kel-u mardumlig’ emdi fan qilg‘il…
B) Cho'loqning bundan xabari bormi? 
C) Kechagi futbol musobaqasida O’zbekiston 
birinchilikni oldi.
D) Auditoriya birlashishi uchun unga bir bosh kerak 
edl.
25. Yuzinda ishq asrori yozilg’an,
Ichinda dard ta’vizi qozilg’an “Farhod va Shirin» 
dostonidagi bu bayt kim haqida aytilgan? 
A) Chin xoqoni 
B) Qoran C) Shirin D) Farhod 
26. «Kecha va kunduz» romanida Akbarali 
mingboshini kim o‘z maqolasida yuksakiarga ko'tarib 
maqtab yozadi?
A) Miryoqub topgan jadid maktabi o'qituvchisi 
Hasanali 
B) Mulla Rivojiddin a’lami Mulkobodiy 
C) Noyib to‘raning kotibi mulla Nodir
D) jadid maktabi o'qituvchisi mulla Abdurahmon 
27. Vasldin so‘z derga yo‘q yoro (1) manga,
Hajr aro rahm aylagil, yoro, (2) manga. 
O’qung etti ko‘p yamon yoro (3) manga,
Marhami lutfing bilan yoro (4) manga. (Bobur) 
Ushbu tuyuqda keltirilgan yoro so‘zlarining ma’nolari 
to‘g‘ri keltirilgan javobni toping. 
A) 1 - ey yor; 2 - yara, jarohat; 3 - yordam ber; 4 - 
mador, quvvat
B) 1 - yordam ber; 2 - mador, quvvat; 3 - yara, jarohat; 
4 - ey yor 
C) 1 - yara, jarohat; 2 ey yor; 3 yordam ber; 4 - mador, 
quvvat
D) 1 - mador, quvvat; 2 - ey yor; 3 - yara, jarohat, 4 -
yordam ber
28. Samimiy ko’ngil she’riyatiga siyosiy tanqidni 
ustalik bilan qo’sha olgan haqgo’y shoir kim?
A) A.Oripov
B) Haynrix Hayne
C) S.Yesenin
D) A.S. Pushkin 
29. «Risola» - o‘zbek prozasining yaxshi va go‘zal 
namunasi sifatida ham e’tiborga molikdir», deya 
ta’riflangan o‘zbek nasrining ilk namunalaridan biri 
hisoblanmish «Risola» asari kimning qalamiga 
mansub?
A) Bobur 
B) Husayn Boyqaro 
C) Alisher Navoiy 
D) Lutfiy
30. ...u - o‘z davrining hakami va kuychisi, u - jarchi 
va faylasuf, u o‘z sehrgari va uzlatga chekingan 
mutafakkir - darvesh. Ushbu ta’rif qaysi adib haqida? 
A) Mashrab
B) Sa’diy Sheroziy 
C) Ahmad Yassaviy D) Abdulla Oripov 
31. «Sharq adabiyotining vallamatlaridan biri, butun 
Osiyoni aql-idroki bilan tebratgan» deb ta’riflangan 
ijodkor kim?
A) Otoyi 
B) Xo‘ja Ahmad Yassaviy 
C) Amir Temur 
D) Imom Buxoriy
32. Otabek uchun dadasining salla olib, bosh qashishi 
qanday ma’no anglatadi? 
A) tergov qilinishini B) turishga ruxsat berilishini 
C) ishlaridan noroziligi ifodasi 
D) ishlaridan 
roziligi ifodasi 
33. Sergey Yeseninning «Fors taronalari» turkumiga 
kiruvchi she’rlarini belgilang. 
A) «Xurosonda bir darboza bor», «Singlimga xat», 
«Ona ibodati» 
B) «Dog‘lar ketmish majruh ko'ngildan», «Endi 
qaytmam uyimga», «Bobomga xat»
C) «Shahinam, о mening Shahinam», «Ayolga xat», 
«Onamdan xat»
D) «Xurosonda bir darboza bor», «Dog‘lar ketmish 
majruh ko‘ngildan», «Shahinam, о mening Shahinam»
34. Alfons Dode ning «So‘nggi saboq» hikoyasida 
mosye Amel namuna sifatida doskaga chiroyli 
husnixat bilan quyidagi qaysi so‘z(-lar)ni yozib 
qo‘ydi?
A) Fransiya, Elzas 
B) Fransiya
C) Elzas 
D) Merya, Elzas 
35. «Ravshan» dostoni qahramoni Ravshan nima 
uchun bandi bo‘lib zindonga tushib qoladi?
A) Zulxumorni ranjitgani tufayli 
B) bozorda uxlab qolgani tufayli 
C) Qoraxonning a’yonlarini urgani uchun 
D) yosh va tajribasizligi, oq ko‘ngilligi tufayli 
36. «Tangri yorlaqagani uchun, davlati borni 
davlatsizlantirdi, xoqoni borni xoqonsizlantirdi, 
dushmanni el qilgan, tizzasi borni cho'kkalatgan, boshi 
borni ta’zim qildirgan».
Ushbu ta’rif kim haqida? 
A) Bilga xoqon 
B) Bo‘min xoqon 
C) Kultegin 
D) Eltarish xoqon 

---