Pishib chikkan non sovitiladi, chunki issik non og'ir bo’ladi va shakli tez buziladi. Non zavodlari va novvoyxonalar pishib chikkan, tortiladigan nonni kamida 3 soat, jaydari nonni 4 soat saqlab turishlari shart. Nonning chikishi-bu tayyog’ nonning un, suv va boshqa xom ashyolarning og'irligiga nisbatan protsent xisobida ifodalangan og'irligidyr. Chikishi hamir retsepturasiga, unning sifati, nonning namligi, tortilishi, formasi va boshqa omillarga bog’liq. Obi deb, non og'irligi bilan (non retsepturasiga kiradigan boshqa mahsulotlarni xisobga olmagan holda) sarflangan un urtasidagi farqning protsent bilan ifodalanishiga aytiladi. Ko’payish hamir korish uchun unga qo’shilgan suv xisobiga bo’ladi. Iirik non mahsulotlarida maydasiga Qaraganda obisi ortik bo’ladi. Formali nonning obisi pechda yopilgan nondan ko’ra ko’proq, kaynoq suvga korilgan hamirdan tayyog’langan nonning obisi boshqasidan ko’ra ko’p bo’ladi. Non va bo’lka mahsulotlarining xili va turi juda ko’p. Unning turiga qarab non bug’doy , javdar, javdar-bug’doy non-lariga bo’linadi. Retsepturaga qarab oddiy, yaxshilangan va yog’-li; pishirilish usuliga qarab formali va pechda yopilgan, soti-lish usuliga qarab, tortib sotiladigan va donalab sotiladigan xillarga bo’linadi. Bug’doy non. Oddiy bug’doy noni (tortib va donalab sotila-digan), yaxshilangan bug’doy non (tortib va donalab sotiladi-gan), baton, bo’lka, turli bo’lochkalar va yog’ - sutra korilgan hamirdan tayyog’langan mahsulotlardir. Bug’doy nonining oddiy xili 1- va 2-sort va jaydari undan tayyog’lanadi. /- sort undan tayyog’langan bug’doy non ham pechda va ham formali qilib, ham tortilib va ham donalab sotiladigan qilib pishirilgan, rovak-rovak, chuchuk (kislotaliliri kam) bo’ladi. 2- sort bug’doy unidan tayyog’langan non formali yoki pechda yopilran 3 kg gacha og'irlikdari katta yumaloq nondir. U tortilib va donalab sotiladigan bo’lib, o’ta rovak-rovakligi va kislotasi kamligi bilan farq qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |