K w suvning ion ko’paytmasi deyiladi.
K w ma’lum temperaturada suvdagi H
+
va OH
-
ionlarini konsentrasiya ko’paytmasi o’zgarmas
qiymat ekanligini ko’rsatadi, ya’ni 22
0
C da H
+
va OH
-
ionlarini konsentrasiya ko’paytmasi 10
-14
ga teng bo’ladi. Bundan
[H
+
]
= [OH
-
]= 10
-14
= 10
-7
mol/ l bo’ladi.
Demak, toza neytral suvda [H
+
]
= 10
-7
mol/ l, [OH
-
] = 10
-7
mol/ l ga tengdir.
Kislotali muhitda H
+
ionlarini konsentrasiyasi 10
-7
mol/ l dan katta
[H
+
]
>10
-7
, [OH
-
] <10
-7
dan kichik bo’ladi.
Ishqoriy muhitda [OH
-
] > 10
-7
dan ortiq
[H
+
]
<10
-7
dan kam bo’ladi.
Kw ning qiymati temperatura o’zgarishi bilan o’zgaradi.
Suvning dissosialanishi endotermik prosess bo’lganligi uchun temperatura oshganida
uning ionlarga ajralishi kuchayadi, ya’ni Kw ning qiymati ortadi.
Masalan, 0
0
C da Kw = 0,13
,
10
-14
50
0
C da Kw = 5,66
,
10
-14
100
0
C da Kw = 74
,
10
-14
ga
tengdir.
Manfiy daraja ko’rsatkichli sonlarni tadbiq etish noqulay bo’lganligi uchun vodorod
ionlarining konsentrasiyasini vodorod ko’rsatkich orqali ifodalash va pH (“pe-ash”) simvoli
belgilash qabul qilingan. Demak, vodorod ionlari konsentrasiyasini [H
+
] teskari ishora bilan
olingan o’nli logarifmi vodorod ko’rsatkich pH deyiladi.
pH= -lg [H
+
]
Vodorod ko’rsatkich tushunchasini 1909 yilda daniyalik olim, ximik Seryonsin kiritgan
edi.
Bunda “p”-harfi - daniyacha - potens – matematika darajasi so’zining 1-harfi, “H”-
10>10>
Do'stlaringiz bilan baham: |