6. Mavzu. Moliyaviy tizim
Download 401.21 Kb. Pdf ko'rish
|
6-mavzu. Moliya tizimi
|
6.Mavzu. Moliyaviy tizim Reja. 1.Moliya bozori.Davlatning moliyaviy tizimi. 2. Soliqlar davlat byudjetining asosiy manbasi va solik turlari. 3. Davlat va iqtisodiyotga soliklarning ta’siri. 1. Moliya bozori Davlatning moliyaviy tizimi. “Pul-kredit siyosatini samarali yuritishning yana bir muhim ichki sharoiti mamla-katimizda to’laqonli faoliyat yuritadigan moliya bozori, xususan, qimmatli qog’ozlar bozori mavjud bo’lishidir. Moliya bozorining rivojlanishi va samarali faoliyati Markaziy bankka pul-kredit instrumentlarini bozor mexanizmlari asosida ishlatishga zamin yaratadi. Bu borada Moliya vazirligi tomonidan davlat qimmatli qog’ozlari muomalaga chiqarilishi ham moliya bozorini rivojlantirishda dastlabki turtki bo’ladi.» Muhtaram Prezidentimiz Shavkat Mirziyoev Oliy Majlisga Murojaatnomasida iqtisodiyot sohasida oldimizda turgan vazifalar haqida gapirganda, avvalo keng qamrovli iqtisodiy islohotlar negizida quyilgan vazifalar qatorida valyutani erkinlashtirish siyosatini izchil davom ettirish, barqaror monetar siyosatni amalga oshirish va sohaga zamonaviy bozor mexanizmlarini keng joriy etish zarurligini ta’kidlab o’tdi. Bu maqsadga erishish uchun quyidagi ustuvor vazifalarni amalga oshirish talab etiladi. Birinchidan, biz makroiqtisodiy barqarorlikni va yuqori iqtisodiy o’sish sur’atlarini ta’minlashimiz shart. Avvalo, inflyatsiyani jilovlamasdan turib, makroiqtisodiy barqarorlikka erishish mumkin emas. Jahon tajribasini puxta o’rganib, xalqaro ekspertlarni jalb etgan holda, monetar siyosatni takomillashtirish va narx-navo barqarorligini ta’minlash kontseptsiyasini ishlab chiqishimiz zarur. Inflyatsiyani keltirib chiqaruvchi asosiy omillar investitsion faollikning oshishi natijasida iqtisodiyotda vujudga keladigan yuqori talab va tartibga solinadigan narxlarning liberallashtirilishi bo’lishi kutilmoqda. Bunda davlat korxonalarining isloh qilinishi (sh.j. xususiylashtirishi) doirasida kapital qo’yilmalar hajmining o’sishi investitsion faollikni rag’batlantiruvchi asosiy omil bo’ladi. Moliya vazirligi tomonidan davlat qimmatli qog’ozlarining muomalaga chiqarilishi Markaziy bank uchun likvidlilikni tartibga solishda tijorat banklari bilan repo operatsiyalari amalga oshirilishi, pul-kredit siyosatining ochiq bozor operatsiyalari joriy etilishiga asos bo’ladi. Bu to’g’risida ham mamlakatimiz rahbari Murojatnomada «... moliya bozorlari, jumladan, fond bozorini rivojlantirish ham yangi iqtisodiy sharoitda asosiy maqsadlarimizdan biri bo’lishi kerak va yangi moliyaviy instrumentlarni joriy etish va obligatsiyalar chiqarish orqali, bank xizmatlari ko’lamini yanada kengaytirish, ilg’or axborot texnologiyalari asosida bank tizimini rivojlantirish zarur», deya ta’kidlab o’tdilar Jahon tajribasini puxta o’rganib, xalqaro ekspertlarni jalb etgan holda, mo-netar siyosatni takomillashtirish va narx-navo barqarorligini ta’minlash kontsep-tsiyasini ishlab chiqishimiz zarur. Moliya vazirligi tomonidan davlat qimmatli qog’ozlarining muomalaga chiqarilishi Markaziy bank uchun likvidlilikni tartibga solishda tijorat banklari bilan repo operatsiyalari amalga oshirilishi, pul-kredit siyosatining ochiq bozor operatsiyalari joriy etilishiga asos bo’ladi. Bu to’g’risida ham mamlakatimiz rahbari Murojatnomada «... moliya bozorlari, jumladan, fond bozorini rivojlantirish ham yangi iqtisodiy sharoitda asosiy maqsadlarimizdan biri bo’lishi kerak. Yangi moliyaviy instrumentlarni joriy etish va obligatsiyalar chiqarish orqali, bank xizmatlari ko’lamini yanada kengaytirish, ilg’or axborot texnologiyalari asosida bank tizimini rivojlantirish zarur», deya ta’kidlab o’tdilar. Har qanday mamlakat iqtisodiyotining barqaror rivojlanishi eng avvalo davlat, uning turli mintaqa va hududlari, iqtisodiyotning tarmoq va sohalari, ishlab chiqarish birliklari, aholi turli qatlamlari o’rtasidagi pul mablag’lari oqimining samarali tashkil etilishiga bog’liq bo’ladi. Bunday pul oqimlari jamiyat real hayoti jarayonlarini aks ettirib, mamlakatdagi fuqarolar va yuridik muassasalar o’rtasida o’zaro munosabat va aloqalarni o’rnatadi. Davlat korxona va tashkilotlar, turli moliyaviy muassasalar, aholi ustidan o’zining barcha vazifalarini aynan moliya mexanizmi orqali amalga oshiradi. Moliya milliy iqtisodiyot va aholi farovonligining o’sishini aks ettirib, korxonalar ishlab chiqarish xarajatlarining pasayishi va ularning jahon bozoridagi raqobatbardoshligini oshishini rag’batlantiradi, ishlab chiqarish tuzilmasini, tarmoqlararo va hududiy nisbatlarni shakllantiradi. Shunga ko’ra, moliya – pul mablag’laridan foydalanish va uning harakatini tartibga Download 401.21 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|