7-Mavzu. Mustaqillik yillarida O‘zbekistondagi ma’naviy va madaniy taraqqiyot. Reja

---

7-Mavzu. Mustaqillik yillarida O‘zbekistondagi ma’naviy va madaniy taraqqiyot. 
Reja: 
1. Milliy istiqlol g‘oyasi va mafkuraviy masalalar. 
2. Milliy urf-odatlar, qadriyatlar va an’analarning qayta tiklanishi. 
3. Beshta tashabbus va uning yuksak ma’naviy madaniyatni ta’minlashdagi o‘rni. 
4. O‘zbekistonda millatlararo va dinlararo munosabatlardagi barqarorlikni ta’minlash 
borasidagi davlat siyosati.
Tayanch so‘z va iboralar: Ma’naviy va ma’rifiy islohotlar. Milliy meros. Milliy 
qadriyatlar. “Islom madaniyati poytaxti”, Ta’lim islohotlari. “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonun. 
Kadrlar tayyorlash milliy dasturi. Milliy model. Mustaqillik mafkurasi. Milliy istiqlol g‘oyasi. 
Ilm-fan. San’at. Diniy bag‘rikenglik va barqarorlik.
1. Milliy istiqlol g‘oyasi va mafkuraviy masalalar 
Jamiyat taraqqiyotida shiddat bilan ro‘y bеrayotgan o‘zgarishlarni tushunish va anglab 
еtish, ushbu voqеa va hodisalarga o‘z munosabatini bildirish, hamda oqilona yondashish, ayniqsa 
bugungi globallashuv davrida hurfikrlilikka еtaklovchi g’oyaviy qarashlar har qachongidan ham 
muhimroq bo‘lib bormoqda 
G‘oya - o‘z mohiyatiga ko‘ra, ijtimoiy xususiyatga ega. Odatda, g‘oya dastlab bir 
shaxsning ongida shakllanadi, so‘ng, ijtimoiy dolzarbligiga qarab, odamlar, xalqlar, millatlar 
orasiga yoyiladi. Fikr bilan g‘oyaning farqini ifoda etgan ushbu fikrdan kelib chiqib aytadigan 
bo‘lsak, g‘oya oddiy munosabat ifodasi bo‘lish bosqichidan butun bir xalqni, butun bir jamiyatni 
va hatto butun sivilizatsiyani olg‘a boshlovchi kuchga aylanish bosqichigacha bo‘lgan takomil 
yo‘lini bosib o‘tishi mumkin.
Milliy istiqlol g‘oyasi O‘zbekiston respublikasining ko‘p millatli omilini saqlab qolishi 
va uni rivojlantirishdek buyuk maqsadni o‘zining adolatli, insonparvar huquqiy jamiyat qurish 
yo‘lidagi ustuvor yo‘nalish deb qaraydi. 
Respublika mustaqilligining dastlabki kunlaridan boshlab, ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy 
o‘zgarishlar mamlakat mustaqilligini mustahkamlash jarayonida suveren O‘zbekiston 
Respublikasining mafkurasini shakllantirish zaruratini kun tartibiga qo‘ydi. O‘zbekiston 
Respublikasining Birinchi Prezident I.A. Karimov 1993 yil 7 mayda II chaqiriq Oliy 
Kengashning XII sessiyasidagi nutqida milliy ongni rivojlantirishni milliy istiqlol mafkurasini 
shakllantirishning ajralmas qismi deb atadi. Bozor munosabatlariga asoslangan yangi demokratik 
jamiyatni yangi tafakkur va g‘oyaviy tiklanishsiz amalga oshirish mumkin emas va busiz 
mamlakatda ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy barqarorlikka erishishni aqlga sig‘dirib bo‘lmaydi. 
Shuningdek, I.Karimov milliy istiqlol mafkurasining mohiyati haqida gapirib, yangi 
mafkuraning mazmuni eski mafkuraviy dogmalardan xalos bo‘lgan va O‘zbekiston Respublikasi 
mustaqil mafkurasi bilan qurollangan shaxsni tarbiyalashdan iborat ekanligini ta’kidladi.
Birinchi Prezidentimiz
Islom Karimov milliy istiqlol g‘oyasi va mafkurasining maqsadini 
shunday ta’riflagan: «Xalqni buyuk kelajak va ulug‘vor maqsadlar sari birlashtirish,