A avtomatlashtirish va modernizatsiyalash atamalariga ta’rif bering Автоматлаштириш


Bozor iqtisodiyoti sharoitida rejalar tizimi Маълумки


Download 125.67 Kb.
bet8/45
Sana25.06.2023
Hajmi125.67 Kb.
#1654812
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   45
Bog'liq
INDUSTRIAL

Bozor iqtisodiyoti sharoitida rejalar tizimi Маълумки, миллий иқтисодиёт, жумладан, Индустриал иқтисодиётни ривожлантириш учун аниқ топшириқлар, яъни хўжалик вазифалари ва амалий чора-тадбирлар белгиланади. Улар режа шаклида намоён бўлади.
Режа – бу давлат ижтимоий–иқтисодий сиёсатини, жамоа ва шахс ўз ишларини амалга оширишнинг асосий воситаси ҳисобланади. Шу сабабли режа ва режалаштириш масаласига алоҳида эътибор берилади ва уларнинг моҳияти, аҳамияти, мазмуни ва вазифаларини чуқур билиш зарурияти юзага келади.
Режа – бу бирор иш, дастур, тадбир ва шу кабиларни амалга оширишнинг олдиндан белгиланган тартиби, лойиҳаси. Кўпинча уни топшириқ деб ҳам атайдилар.
Ишлаб чиқариш режаси ҳар хил бўлиши мумкин. Масалан, ижтимоий ишлаб чиқариш режаси ёки ягона халқ хўжалиги комплексининг, яъни мамлакат халқ хўжалиги режаси, миллий иқтисодиёт ва унинг реал тармоғи режаси (саноат, қишлоқ хўжалиги, қурилиш, транспорт ва ҳ.к.лар режаси).
Bozor iqtisodiyoti sharoitida rejali tizim
Bozor iqtisodiyotiga o’tish sharoitida fan –texnika taraqqiyotining qanday yo’nalishlaridan foydalanish mumkin?

Bozor munosabatlari sharoitida samaradorlikning o‘rni va ahamiyati Бозор муносабатлари шароитида самарадорликнинг алоҳида ўрни мавжуд. Бозор иқтисодиёти натижалиликни, фойдалиликни тақазо этади. Тартибли бозорга асосланган иқтисодиётда энг кам ресурс сарфлаб, кўп натижага эришиш зарур. Маҳсулот ишлаб чиқариш жараёнида 5 турдаги ресурслар тизими ҳаракатда бўлади: а) моддий ресурслар; б) меҳнат ресурслари; в) молиявий ресурслар; г) энергетик ресурслар; д) ахборот ресурслари; яъни информатсион ресурслар. Мана шу ресурслардан оқилона фойдаланиб, ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш мумкин. Бундай фаолият ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш йўналишида муҳим аҳамият касб этади. Bozor munosabatlari sharoitida samaradorlini qanday o’rni bor?
Bozor munosabatlari sharoitida samaradorlikning alohida o‘mi mavjud. Bozor iqtisodiyoti natijalilikni, foydalilikni taqazo etadi. Tartibli bozorga asoslangan iqtisodiyotda eng kam resurs sarflab, ko‘p natijaga erishish zarur. Mahsulot ishlab chiqarish jarayonida 5 turdagi resurslar tizimi harakatda boiadi: a) moddiy resurslar; b) mehnat resurslari; v) moliyaviy resurslar; g) encrgetik resurslar; d) axborot resurslari; ya’ni information resurslar. Mana shu resurslardan oqilona foydalanib, ishlab chiqarish samaradorligini oshirish mumkin.
Samaradorlik eng ko‘p uchraydigan umumiy tushunchalardan biri boiib, iqtisodiy-ijtimoiy taraqqiyotning xilma-xil sohalarida juda keng ishlatiladi. Masalan, ijtimoiy ishlab chiqarish samaradorligi, mehnat samaradorligi, o ‘qish va o ‘qitish samaradorligi, davolash va davolanish samaradorligi, qabul qilingan qonun va qoidalar hamda yechimlaming samaradorligi va hokazolar. Samaradorlik sanoat ishlab chiqarish faoliyatining «ko‘zgusi» hisoblanadi. Bu «ko‘zgu»da ishlab chiqarishning barcha natijalarini ko‘rish mumkin. M a’lumki, har bir tarmoq, korxona, qolaversa, har bir shaxs o‘z ishlab chiqarish faoliyatida maksimum foyda olishga intiladi. Buning uchun m a’lum xarajatlar qiladi. Ana shu foyda bilan xarajatlar o‘rtasidagi farq tarmoq va korxona faoliyatining “ko‘zgusi” bo’lgan sarnaradorlikda ko‘zga tashlanadi. ishlab chiqarishning eng yuqori samaradorligi ishlab chiqarish xarajatlarini minimum darajaga keltirishdan iborat.

Bozor munosabatlari sharoitida samaradorlini qanday o’rni bor?



Download 125.67 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   45




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling