I b L i s d e V o r I q I s s a

I
B L I S   D E V O R I  
(
Q I S S A
)  
Tohir Malik 
 
28 
library.ziyonet.uz/ 
 
qilaverma, sen qoʻrqayotgan bombalarning hammasi piyoz poʻstidan yasalgan. Bularning 
burniga suv kirishi kerak, shunda koʻzlari ochiladi”, degan javobni eshitmaydimi? 
 
Robiya shunday fikrlar bilan gapga taraddudlanib oʻtirganida Toʻlqin hovlidagi katak 
oldidan jilmayotgan oʻgʻlini chaqirdi. Nuriddin “Labbay adajon, hozir”, dedi-yu, lekin 
oʻrnidan jilmadi. 
 
Nuriddin oʻn yilga yaqin umr koʻrib, koʻp narsalarga aqli yetadigan boʻldi. Lekin 
kattalarning gaplari, ishlari, oʻzaro muomalalariga tushuna olmaydi. Hozir ham bir 
muammoni yecholmay garang: “shunday katta hovli turganida bu xoʻrozni nima uchun 
katakka qamash kerak? Gullarning orasini titsa nima boʻpti? Shunday chiroyli, gapga 
tushunadigan aqlli xoʻrozni nima uchun yomon koʻrishadi?” Nuriddin savoliga javob 
topa olmaydi. Ba’zan shunga oʻxshash savolni kattalardan soʻrasa “hali yoshsan, aqling 
yetmaydi” degan javobni eshitadi. Aqli yetishi uchun yana necha yil sabr qilib ulgʻayishi 
lozimligini esa oʻzicha taxminan hisoblab qoʻygan. Sakkiz yoki toʻqqiz yil. Koʻpi bilan 
oʻn yil. Ana shunda kata boʻladi. Keyin yuzta xoʻroz sotib oladi... Shunday shirin orzu 
bilan oʻtirgan bolaga otasining chaqirgani, somsa yeyishga taklif qilgani uncha ta’sir 
etmadi. 
 
Oʻgʻlining indamay oʻtirgani Robiyani picha havotirga solib, u ham chaqirdi. Nuriddin 
erinibgina oʻrnidan turgan damda televizorda gapirayotgan qizning “Koʻrsatuvimizni 
tayyorlayotganimizda uzoq Koreyadan xushxabar oldik”, degan soʻzlari er-xotin 
diqqatini tortdi. Shu paytga qadar undagi gaplarga ham, ashulalarga ham parvo 
qilmayotgan er-xotinning bu e’tiborlari bejiz emas. Oʻrtancha oʻgʻillari Bahriddin musiqa 
cholgʻuvchilari tanloviga ketganidan beri Koreya mamlakati tilga olinishi bilan 
ikkovlarining diqqatlari shu xabarga qaratiladi. Bu safargi xabar ularning tutab turgan 
tashvishlarini nari surib, koʻngillarida shodlik alangasini yoqib yubordi. Robiya 
shoshilganicha turib, televizorning ovozini balandlatdi. “Xabaringiz bor, u yerda sharq 
xalklari orasida keng tarqalgan puflab chalinuvchi cholgʻular ijrochilarining xalqaro 
koʻrik-tanlovi boʻlayotgan edi. Mazkur tanlovda Milliy konservatoriyamizning birinchi 
bosqich tolibi Bahriddin Sadirovning nayda ijro etgan kuylari yuqori baholanib, gran-pri 
- oliy sovringa munosib koʻrildi. Oʻzbek san’atining xalqaro miqyosda e’tirof etilishi 
barchamiz uchun quvonarli holdir. Bahriddin safarga ketish oldidan studiyamiz mehmoni 
boʻlgan edi. Hozir videotasmaga yozib olingan suhbatni e’tiboringizga havola qilamiz”. 
 
Shu topda ota-ona uchun atrofdagi barcha ovozlar tindi. Hatto yuraklarining dukuri ham 
egalariga halal bermaslik uchun tovushini pastlatganday boʻldi. Agar bir kuch dunyodagi 
borliq shodliklarni toʻplab kelsa Robiya bilan Toʻlqinning quvonchlari huzurida arzimas 
boʻlib qolarmidi. Ularning bu ondagi holatlarini bayon etmoqqa qalam ojiz. Bunday 
xushnudlikni farzandi kamolidan mast boʻlgan odamgina his qila oladi. 
 
Robiya televizorning yaqiniga surildi. U oʻgʻlining tasvirini shu televizorga qoʻshib 
quchoqlagisi kelardi. Agar biron qaygʻu haqida soʻz ketsa “Bunchalar gʻam-alamga 
yurak qanday chidadi ekan?”, deb qoʻyiladi. Shodlik ham shunday: kishi olam-olam 
shodlik seli oqimi ostida qolsa yurakning chidashi qiyin. Er-xotinni hozir yuraklarining 
ahvoli qiziqtirmaydi. Ular uchun hozir dunyoda bitta shu televizor va undagi 
oʻgʻillarining tasviri mavjud. Dastlab suhbat 
 

---