I(q-q). indd

Aydi’n’ Jerge sali’sti’rg’anda aylani’w da’wiri sinodik ay dep 
ataladi’.
Lati’n tilinde «sinodos» – «qosi’li’w» degendi bildiredi.
Taza aydi’n’ ko’riniw da’wiri de sinodik ayg’a tuwra keledi.
Ay wo’zinen nur shi’g’armaydi’, ba’lkim wol Quyashtan tu’sip ati’rg’an 
nurlardi’ shag’i’li’sti’radi’. Quyashqa qarap turg’an betinin yari’mi’ 
jaqti’landi’ri’lg’an, qalg’an bo’legi bolsa qaran’g’i’ boladi’. Ay bizge birese 
toli’q ay, birese yari’m ay boli’p ko’rinip, birese bolsa pu’tkilley ko’rinbey 
qaladi’. Ne ushi’n sonday boladi’?
77-a, suwrette Aydi’n’ Jerdi bir yese aylani’w da’wirindegi 8 jag’dayi’ 
su’wretlengen. Jer betindegi turg’an baqlawshi’g’a korinis hallari’ bolsa 
77-b, su’wrette ko’rsetilgen.
Quyash yendig’ana batqan ha’m Ay bati’sta bolsi’n. Bul halatta quyash 
nurlari’ Aydi’n’ Jerge ko’rinbeytug’i’n arqa ta’repin toli’q jaqti’landi’radi’, 
Jerge qarag’an bo’limi bolsa baqlawshi’g’a ko’rinbeydi (1-jag’dayi’).
Ku’nlerdin’ wo’tiwi menen Quyash batqan payi’tta Ay ko’teriledi ha’m 
tez ku’nde taza ay boli’p ko’rinedi. 3-4 ku’n wo’tkennen keyin Quyashti’n’ 
bati’w payi’ti’nda Ay aspan gu’mbezinin’ qubla-bati’s bo’liminde boladi’. 
Bunda baqlawshi’g’a Aydi’n’ jaqti’ bir bo’legi ko’rinedi (2-jag’dayi’).
Aradan 3–4 ku’n wo’tkende 
Quyashti’n’ bati’w payi’ti’nda 
Ay aspan gu’mbezinin’ qub-
la bo’liminde boladi’ ha’m wol 
baqlawshi’g’a yari’m ay boli’p 
ko‘rinedi (3-jag’dayi’).
Ay ku’nnen-ku’nge shi’g’i’s 
ta’repke ji’lji’p baradi’, Aydi’n’ 
jaqti’landi’rg’an bo’legi baqlaw-
shi’g’a sali’sti’rg’anda u’lkeye 
beredi (4-jag’dayi’).
Ja’ne 3–4 ku’nnen keyin 
Quyash batqan payi’tta aspan 
gu’mbezinin’ shi’g’i’s ta’repinde 
X bap. Juldi’zlar, Quyash ha’m Ay

---

132
toli’q ay ko’rinedi. Bunda Quyash woni’n’ baqlawshi’g’a qarap turg’an 
yari’mi’n toli’q jaqti’landi’radi’ (5-jag’dayi’).
Bunnan keyingi ku’nlerde Aydi’n’ jaqti’landi’ri’lg’an bo’liminin’ 
ko’rinisi baqlawshi’g’a sali’sti’rg’anda azayi’p baradi’ (6–8-jag’dayleri’).