Mavzu: statistik grafiklar va ularning unsurlari

3. Jadvalda bir-biri bilan bog’liq ko`rsatkichlar birin-ketin, soddadan murakkabga o`sib borish tartibida joylashtirilishi lozim.
4. Jadvaldagi ma`lumotlar mazmunini anglash oson bo`lishi uchun ularni bir xil aniqlik darajasi bilan butunlashtirib, kattaroq sonlar orqali ifodalash lozim.
5. Shartli belgilashlarga katta e`tibor berish kerak. Zarur bo`lganda ayrim ko`rsatkichlar yoniga yulduzcha yoki raqamlar qo`yilib, ularni qaerdan yoki qanday hisoblab olinganligi ilova tarzida berilishi kerak.
6. Hodisa sodir bo`lganligi to`g’risida ma`lumotlar bo`lmasa, jadvalda shu ko`rsatkich o`rniga «ma`lumot yo`q» yoki nuqtalar (…) qo`yiladi, agarda hodisa umuman sodir bo`lmagan bo`lsa, tire (-) belgisi bilan ifodalanadi. Jadvallarni tuzish texnikasi yaxshi egallansa, ularni o`qish va tushunish ishi ancha osonlashadi.
Jadvalni tuzishda ayrim kursatkichlar raqamlarini qisqartirb yozish mumkin, masalan kilometr (km), tonna (t), million (mln) va shu kabilar.


2. Statistik grafiklar, ularning afzalliklari va turlari.
Grafik – bu ko‘rish va tushunish qiyin bo‘lgan statistik ma`lumotlarni aniq va tushunarli qilib tasvirlaydigangeometrik shakldir.Statistik grafiklar raqamli miqdorlarnihg nuqta, chiziq, figura va boshqa geometrik shaklda shartli tasvirlanishidir. Grafik usuli ana shu maqsad uchun xizmat qilib, amalda keng qo`llaniladi.
Ingliz iqtisodchisi U.Pleyf 1786 yilda chop qilgan“Tijorat va siyosiy atlas” kitobida birinchi bo‘lib statistik ma’lumotlarni grafiklarda tasvirlanishiga asos solgan. Grafiklarning bir qator ustunliklari bor:
-grafik tasvir orqali statistik ko‘rsatkichlarni o‘rganish statistik jadvallardan ko‘ra ancha qo‘laydir;

• 
  miqdoriy ko‘rinishiga nisbatan grafikda tasvir taasuroti yuqori bo‘ladi;
  
• 
  statistik kuzatish natijalari tezroq tushuniladi hamda umumlashtiriladi;
  

-hodisa va jarayonlarning o‘zaro bog‘liqligi va ularning vaqt bo‘yicha o‘zgarishi yaqqol ko‘rinib turadi;
-statistik iqtisodiy qonuniyatlarni aniqlash va aniqlangan qonuniyatlarni ko‘rish va tekshirish imkoniyati tug‘iladi.