Namangan davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakulteti

4.Kishilarnws yosh. iins va boshaa belsilar bo ’vicha ijtimoiy tasnifi
Ijtim oiy rivojlanish tarixi jam iyatning turli belgilari bo’yicha o ’zaro 
farqlanuvchi odam lar y ig ’indisidan iboratligini k o ’rsatdi. Ularni turli sotsiologik 
y o ’nalishdagi 
fan 
vakillari 
tadqiq 
etishadi. 
Kishilarni 
yoshiga 
k o ’ra,
102

---

m utaxasisligiga k o ’ra, yashash m akonining shahar yoki qishloqdaligiga k o ’ra, 
jinsiga k o ’ra va boshqa belgilariga k o ’ra o ’rganish mumkin. Bu insonning juda 
murakkab xilqat ekanligidan va uni tadqiq etish im koniyatlari kengligidan dalolat 
beradi.
Jam iyat a ’zolarining bir-birlariga m unosabatlarini, jam iyat kelajagiga 
ta ’sirini, m avjud yoki kelajakdagi ishlab chiqarish va boshqa sohalar rivojiga 
ta ’siri va boshqa k o ’plab m asalalam i echishda aholini turli belgilari b o ’yicha 
tasniflashtirish katta aham iyatga ega. Bunda har bir kishi turli tasniflashda turli 
guruhlarga kiritilishi mumkin. M asalan, jin s b o ’yicha kishilar ikki guruhga -
erkaklar va ayollarga ajratiladi. Yoshiga k o ’ra esa bir necha guruhlar farqlanishi 
mumkin: bolalar, katta yoshdagilar va qariyalar (bularning har biri yanada 
kichikroq 
guruhlarga turkum lashtirilishi mumkin). Yashash jo yiga ko ’ra -
qishloqda yoki shaharda yashovchilar. M a’lum otiga ko ’ra - oliy, o ’rta maxsus, 
o ’rta, to ’liqsiz o ’rta, boshlang’ich m a’lumotlilar. Diniy e ’tiqodiga k o ’ra - dindorlar 
va dinga ishonm aydiganlar. Siyosiy e ’tiqodiga ko ’ra - muayyan bir partiya a ’zolari 
va partiyasizlar. Bu ro ’yxatni davom ettirishim iz mumkin. Ammo shundan ham 
ko ’rinib turibdiki, kishilar murakkab hilqat b o ’lmish "hazrati insondir", ularni 
qanchalik o ’rgansak shuncha oz. Bu borada oldim izda hali ochilmagan q o ’riq 
turibdi. Bu borada qanchalik ko ’p ilmiy m a’lumot va bilim larga ega b o ’lsak, 
shunchalik hatti-xarakatim iz asosliroq b o ’la boradi. Biz o ’zimizni va atroflmizdagi 
kishilarni qanchalik yaxshi bilsak, bunda har bir kishining qaytarilmas hilqat 
ekanligini, cheksiz um mondagi kichik zarracha bo ’lmish Er sharining bizdan 
keyingi 
avlodlarga 
ham 
qolishi 
zarurligini 
anglasak 
ham da 
o ’zaro 
m unosabatlarim izni 
shunga 
muvofiq 
tashkil 
etsak, 
o ’ylaymizki, 
mavjud 
m uam m olar o ’z echimini albatta topadi.