Namangan davlat universiteti n. N. Azizov, M. U. Rahmonov psixologiya va sport psixologiyasi
Sport murabbiyining kasbiy faoliyati mazmuni
Download 1.48 Mb. Pdf ko'rish
|
Psixologiya va sport psixologiyasi (o`quv qo`llanma) (3)
- Bu sahifa navigatsiya:
- 2.8 Murabbiylik funktsiyalari
2.7 Sport murabbiyining kasbiy faoliyati mazmuni
Faoliyat vazifasi ―aniq sharoitlarda qo‗yilgan maqsad‖dir.Pedagogik faoliyat maqsadi o‗qitish (zaruriy bilim, ko‗nikma va malakalarni shakllantirish) va ta‘lim (shaxsning hayotiy xususiyatlarini shakllantirish) kabi vazifalarni qo‗yish orqali amalga oshiriladi. Bu vazifalar pedagogik faoliyatning barcha turlari uchun umumiydir. Sport faoliyatida aniq (maxsus) vazifalar mavjud: - shaxsning cheklovchi imkoniyatlarini aniqlash; - ishtirokchilarning sog‘lig‘ini yaxshilash; Ushbu ikki vazifa, sport faoliyatining o‗ziga xos xususiyatlari bilan bog‘liq holda, ko‗pincha antagonistik rol o‗ynaydi. Shunday qilib, murabbiy faoliyatining asosiy vazifalari: tarbiyaviy, tarbiyaviy, sog‘lomlashtirish va raqobatbardosh bo‗lib, ular ko‗proq yoki kamroq teng ravishda amalga oshirilishi kerak. 2.8 Murabbiylik funktsiyalari Murabbiyning pedagogik faoliyati jarayonida vazifalardan biri bu ishtirokchilarning jismoniy va aqliy fazilatlarini rivojlantirishga ko‗maklashish, ularda nafaqat vosita ko‗nikmalari va qobiliyatlarini, balki shaxsiyatni ham shakllantirishdir. Bu maqsad ta‘lim jarayonida o‗quv, tarbiyaviy va dam olish vazifalarini hal qilish jarayonida amalga oshiriladi. Ushbu muammolarni hal qilish jismoniy tarbiya o‗qituvchisining asosiy funktsiyalarini belgilaydi, ularga quyidagilar kiradi: - tarbiyaviy, - ta‘lim - tarbiyaviy, - boshqaruv va tashkiliy, - dizayn, ma‘muriy va iqtisodiy va boshqalar. Tarbiyaviy jalb qilingan shaxsning axloqiy qarashlarini va mafkuraviy qarashlarini kuzatishdan iborat. Ta‘lim va tarbiya funktsiyalari talabalarga maxsus bilim va ko‗nikmalarni berishdan iborat. Boshqaruv va tashkiliy funktsiyalar darslarni, sport musobaqalarini tashkil etish va talabalarning barcha sport faoliyatini boshqarishdan iborat. Dizayn funktsiyalari sport tadbirlarini uzoq muddatli va joriy rejalashtirish, o‗quv yuklamalari va talabalar erishishi kerak bo‗lgan ma‘lum natijalarga qisqartiriladi. Shu bilan birga, ishtirokchilarning real rivojlanish sur‘atlari ustidan nazoratni amalga oshirish bilan birga, ish rejasiga tuzatishlar kiritish kerak. Darslarni loyihalash (rejalashtirish) alohida rol o‗ynaydi. Bu o‗quv materialini darsning maqsadiga, o‗quvchilarning yoshiga, guruhning o‗ziga xos xususiyatlariga, o‗quvchilarning jinsi va individual xususiyatlariga muvofiq tanlashdir. Bularning barchasi mashgʻulot yigʻini ishlab chiqarishida oʻz aksini topgan. Bundan, o‗qituvchining o‗z dasturiy tizimi, mazmuni va ketma-ketligi, darajasi, o‗quvchilar faolligini yozish usullari haqida ma‘lumot olish. Maʼmuriy va iqtisodiy imkoniyatlar juda xilma-xildir. Ular o‗quv jarayonini moddiy ta‘minlashga yordam berish. Bu sport anjomlari va inventarlarini sotib olish va ta‘mirlash, sport zali va sport maydonchalarini olish va obodonlashtirish, piyoda sayohatlar bilan ta‘minlash va boshqalar. Boshqa kasblar bilan solishtirganda, murabbiy ham jismoniy tarbiya o‗qituvchisi kabi muayyan sharoitlarda ishlaydi. Jismoniy tarbiya psixologiyasida ular uch guruhga bo‗linadi: - ruhiy zo‗riqish holatlari, - jismoniy faoliyat shartlari - tashqi muhit omillari bilan bog‘liq sharoitlar. Ruhiy zo‘riqish holatlari: - oraliq va baland ohanglar bilan ajralib turadigan (ayniqsa, kichik maktab o‗quvchilari yoki yosh sportchilar bilan mashg‘ulotlarda) ishtirokchilarning hayqiriqlaridan shovqin, o‗qituvchi-trenerda ruhiy charchoqni keltirib chiqaradi; - bir yosh guruhidan boshqasiga o‗tish zarurati; - nutq apparati va vokal kordlariga sezilarli yuk; - talabalarning hayoti va sog‘lig‘i uchun javobgarlik, chunki jismoniy mashqlar shikastlanish xavfining yuqori darajasi bilan tavsiflanadi. Download 1.48 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling