Namangan davlat universiteti n. N. Azizov, M. U. Rahmonov psixologiya va sport psixologiyasi
Trener faoliyatining psixologiyasi
Download 1.48 Mb. Pdf ko'rish
|
Psixologiya va sport psixologiyasi (o`quv qo`llanma) (3)
- Bu sahifa navigatsiya:
- 2.6 Trenerning pedagogik faoliyatining o‘ziga xos xususiyatlari
2.5 Trener faoliyatining psixologiyasi
Trenerning pedagogik faoliyati strukturasi quyidagi elementlarni o‗z ichiga oladi: motivatsiya - vosita - natija. Motivatsiya ehtiyoj, motivlar, orientatsiya, qiymat yo‗nalishlarini o‗z ichiga oladi. Muvaffaqiyatli ishlaydigan murabbiylar quyidagi motivatsiya ko‗rsatkichlarining yuqori jiddiyligi bilan ajralib turadi: - kasbiy faoliyatga bo‗lgan ehtiyoj; - erishish uchun motivlar (muvaffaqiyatsizlikdan qochish o‗rniga); - boshqa odamlar bilan o‗zaro munosabatlarga va faoliyatning o‗ziga (o‗ziga emas) e‘tibor qaratish; - qadriyat yo‗nalishlari - "qiziqarli ish", "shaxsiy o‗sish", "shaxslararo aloqalar va muloqot", "kasbiy fazilatlar", "shon-sharaf". Psixologik faoliyat vositalari ikkita quyi tuzilmani tashkil qiladi: - murabbiylik qobiliyatlari (mahorat - bilim, ko‗nikma va kasbiy jihatdan muhim fazilatlar - kognitiv jarayonlar, temperament xususiyatlari, xarakter xususiyatlari); - faoliyat usullari (uning strategiyalari va individual uslublari). Kasbiy faoliyat natijasiga quyidagilar kiradi: - muvaffaqiyat - murabbiy faoliyati mahsulini baholash ko‗rsatkichlari bo‗yicha - tarbiyaviy, tarbiyaviy, sog‘lomlashtirish va raqobatbardosh; - ishdan qoniqish. 2.6 Trenerning pedagogik faoliyatining o‘ziga xos xususiyatlari Pedagogik faoliyatning o‗ziga xosligi: 1. Murabbiy faoliyatining o‗zgaruvchan ob‘ekti - talaba (uning doimiy rivojlanishidagi shaxs). 2. Faoliyat natijasi uchun mas‘uliyatning yuqori darajasi. 3. Muvaffaqiyatning o‗qituvchining o‗quvchilarga bo‗lgan munosabatiga ham, o‗quvchilarning o‗qituvchiga munosabatiga bog‘liqligi. 4. Ijodkorlikning aniq ifodasi. 5. Muhim asabiy ortiqcha yuklarga olib kelishi mumkin bo‗lgan tez-tez hissiy tajribalar. Murabbiyning faoliyati jismoniy tarbiya o‗qituvchisi faoliyati bilan solishtirganda ham bir qator sezilarli farqlarga ega. Trener faoliyatining o‗ziga xos xususiyatlari: 1. Uning sportga bo‗lgan ixtisosligi yanada aniqroq. 2. Tez-tez sayohat qilish va g‘ayrioddiy sharoitlarda mashg‘ulotlar (masalan, chet el maydonlarida, minimal qulaylik bilan, oiladan uzoqda bo‗lgan musobaqalar). 3. Keng muloqot zarurati (talabalar, ma‘muriyat, hamkasblar, talabalarning ota-onalari, musobaqalarda hakamlar, boshqa jamoalar a‘zolari va rahbarlari, jurnalistlar bilan), 4. Faoliyatning muvaffaqiyati uning yutuqlari bilan emas, balki shogirdlarining sport yutuqlari bilan belgilanadi. 5. Yuqori raqobatbardoshlik (murabbiyni o‗z ishining natijasi ko‗proq qiziqtiradi, chunki uning ishining muvaffaqiyati begonalarga ko‗proq tushunarli). 6. Musobaqalarda hissiy zo‗riqishning yuqori darajasi. 7. Nisbatan yuqori shikastlanish ehtimoli (shou paytida, sug‘urta va boshqalar). 8. Faoliyatning tartibga solinmagan tabiati. 9. Talabani, shu jumladan istiqbollini "yo‗qotish" ehtimoli (sportchi murabbiyni almashtirish imkoniyatiga ega). 10. Murabbiy shogirdlaridan kutilayotgan qarama-qarshiliklar: rahbariyat va muxlislar - yuqori sport natijalari va ota-onalar (ba‘zan sportchilarning o‗zlari) - birinchi navbatda - tarbiyaviy ta‘sir va salomatlikni yaxshilash. Download 1.48 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling