Proffessor Hamidov Hojiakbar Hamidovich Ernazarov Shermuxammat Eshbekovich Raxmonov Bahodir Mirzaevich

Toshkent hokimligi tashkil topdi. Anhorning o`ng tomonida devor bilan o`ralgan 
O`rda - davlat mahkamasi qurilgan, unda xon qarorgohi, devonxona, zarbxona 
joylashgan. O`rdani harbiy qism qo`riqlagan.
Toshkent hokimligi hududi kengayishi. Yunusxo`ja 1796 yil Chimkent, 
Sayram va o`nlab shaharlarni, 1799 yil Turkistondan Chu daryosigacha va 
Qorako`l mavzeini Toshkentga qo`shib oldi. Yunusxo`ja o`ziga tobe bo`lgan Katta 
qozoq juzi qabilalarini boshqarishni o`sha urug’ boshliqlariga topshirib, qozoq 
biylaridan o`ziga tayanch yaratdi. Yunusxoja qozoqlar, ayniqsa Qorakesak bo`lisi 
sultoni Bukey bilan yaqin aloqada bo`lgan. Chunki Bukey sulton va uning 
o`g’illari Toshkent va rus karvonlarini qaroqchilardan himoya qilib, kuzatib 
borgan. Yunusxo`ja qo`shinida Katta juz qabilalari asosiy kuchni tashkil etib, 
Qo`qonga qarshi urushda jonbozlik ko`rsatgan.
Toshkent davlati Qo`qon va Buxoroni Orenburg va Sibir bilan bog’lovchi 
karvon yo`llari o`tadigan Turkiston, Chimkent va Sayramni o`z qo`lida tutib, 
Markaziy Osiyo bilan Rossiya savdosida etakchi bo`lishga intiladi. Bu hol Qo`qon 
bilan Buxoroning Toshkentga munosabatining keskinlashuviga olib keldi. Katta 
Qozoq juzi ustidan Toshkent o`z ta’sirini kuchaytirishi Qo`qonning mavqeini 

---

213 
chegaralab qo`ydi. Chunki Farg’onani Rossiya bilan bog’lovchi asosiy savdo yo`li 
Toshkent orqali o`tar edi. Qo`qon xoni Olimxon 1799 yil Toshkentga yurish qildi. 
Yunusxoja 1799 yil Chirchiq bo`yidagi Qorasuv mavzeida Qo`qon xoni 
Olimxonga zarba bergach, Sirdaryo o`ng sohilidagi Qurama mavzeini qo`shib oldi.
Toshkent shahrini o`ragan devorning uzinligi 18 chaqirim bo`lib, 10 ming 
xonadon yashagan. Toshkent Rossiya, Qoshg’ar va Xitoy bilan savdo qilgan. 
Yunusxoja davrida 2 xil pul: rupiya va tanga zarb qilingan (5 tanga 1 rupiyaga teng 
bo`lgan). Shahar nazorati va soliq yig’ish Boshchixojaning qo`lida edi. Hokimning 
4 ta maslahatchisi bo`lib, shahar savdosini qozi va devonbegi nazorat qilishgan. 
Rais shariat qonunlarini, bozordagi narx va o`lchovlarni nazorat qilgan.