Сабзавот экинларидан мўттасил ва юқори ҳосил олиб туришда маҳаллий

6.  Чатиштириладиган ўсимликлар вегетатив жиҳатдан олдиндан бир-
бирига яқинлаштирилади. 
7.  Чанглантириладиган 
гулларнинг 
тумшуқчасига 
ота 
ўсимлик 
тумшуқчасининг бўлаклари ѐки секретини тушириш, шунингдек ота 
Ўсимлик чангига она ўсимлик қон-қардош бўлган ўсимлик чангининг губори 
билан таъсир ўтказиш. 
8. Эмбрионлар, яъни мўртакларни сунъий шароитларда ўстириш. 
9.  Ажратиб олинган тўкималар культурасидан, протопластлар, каллус 
тўкимаси, мўртаклар, чангдонлар ва бошқалардан фойдаланиш. 
Ўсимликлар чатишмайдиган ҳолларда селекция ишлари қалампирини 
кенгайтириш ва чангланадиган гуллар сонипи анча ошириш зарур бўлади. 
Турлараро чатиштиришдан олинган дурагайлар аксари кам маҳсулдор ѐки 
стерил бўлиб чиқади. Бундай дурагайларни ота- опаларидан биттасинииг 
чанги билан чанглаш ѐки хромосомалари сонини икки баравар оишриш йўли 
билан уларнинг мева қилишини, яъни фертиллигини тиклаш мумкин. 
Ўзоқ дурагайларда биринчи авлодда ривожланиш кўпинча одатдагидан 
кўра бошқачароқ бўлиб, турли ўзгаришлар юзага келади. Ана шундай 
аномалиялар асимметрия, ола-бўлалиқ майиб-мажрухлик бўлиши билан 
маълум беради ва ҳоказо. 
Ўзоқ дурагайлашда ҳар хил турлар ирсиятининг бирга қўшилиши 
натижасида иккинчи авлодда рўй берадиган ажралиш кодисаси жуда 
мураккаб бўлади. Белгилари каддан ташкдри хилма-хил бўлиб, баъзан ота-
она формаларнинг доирасидан кам ташқарига чиқиб кетадиган ўсимликлар 
пайдо бўлади. Ота-оналарнинг ўзидек ѐки уларга яқин турадиган ўсимликлар 
ҳамдан-кам пайдо бўлади. 
Турлараро ва туркумлараро дурагайлашда кун сонли генларнинг турли-
туман тарзда бирга қўшилиши баъзи белгиларни кескин сўсайтириб қўяди 

---

ѐки кучайтиради, шунингдек ота-она ўсимликларда бўлмаган белгилар пайдо 
бўлишига олиб келади. Шу сабабдан ўзоқ, дурагайлаш вегетатив йўл билан 
кўпаядиган ўсимлик
ла
Р селекциясида бир мунча кенгроқ куяланилади.