Sun’iy hujayrasi

Ishni bajarish tartibi: Bu ishni bajarish uchun og‘irlik jihatidan bir-birlariga yaqin bo‘lgan 2 ta 
olma va 2 ta kartoshka olinadi. Mana shu olma va kartoshkalarning bittasi ustki po‘stidan tozalanadi. 
Po‘stdan tozalangan va tozalanmagan mevalar vazni tarozida tortish bilan aniqlanadi. So‘ngra esa, 
tozalangan (archilgan) va archilmagan olmalar bitta Petri kosachasiga, archilgan va archilmagan 
kartoshga esa ikkinchi Petri kosachasiga qo‘yiladi. Har ikkala Petri kosachalari, tagiga CoCl
2
yoki 

---

O’simliklar fiziologiyasi 
 
220 
konsentrlangan sulfat kislotasi solingan eksikatorga tushiriladi va uni qopqoq bilan germetik ravishda 
berktiladi. 
Meva 
turlari 
Mevalarning 
boshlang‘ich 
og‘irliklari 
(g hisobida) 
Sutka davomida meva og‘irliklarining 
o‘zgarishi (g hisobida) 
7 sutka 
davomida 
yo‘qotilgan suv 
(g hisobida) 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
Olma 
archilmagan 
Olma 
archilgan 
Kartoshka 
archilmagan 
Kartoshka 
archilgan 
Archilgan, archilmagan olma va kartoshkalarning og‘irliklarida bo‘layotgan o‘zgarishlarni har 
kuni, ma’lum bir soatlarda, 7 kun davomida tarozida tortish bilan aniqlab boriladi. Olingan natijalar 
tubandagi jadvalga yozib boriladi.
Tajribadan olingan ma’lumotlar asosida tegishli xulosalar chiqariladi. 
 
10-LABORATORIYA ISHI 
Transpiratsiya tezligini hajmiy usulda aniqlash 
 
Darsning maqsadi: talabalarga o’simliklar suv bug’latishi jarayonini turli usullar bilan 
aniqlashni о‘rgatish. 
Umumiy ma’lumot: O’simlik tanasidan suvning parlanishiga 
tranpirasiya prosessi deyiladi. Transpiratsiya prosessini aniqlashda 
tarozida o’lchash, havoni so’rish va kobalt xlor usullarida aniqlash 
mumkin. Transpiratsiya intensivligi deb ma’lum yuzadan yoki 
og’irlikdan ma’lum vaqt ichida bug’langan suvning miqdoriga aytiladi, 
odatda u bir soatiga gramm yoki soatiga dm
2
hisobiga chiqariladi. 
Ko’pincha transpiratsiya intensivligi 1 g bargda soatiga 0,1 dan 2-4 g 
gacha o’zgarib turadi. 
Bargni ostki va ustki tomonida transpiratsiya prosessi bir xil 
bormaydi. Shuningdek, transpiratsiya turli o’simliklarda yoki qari va 
yosh barglarda turlicha borishini tajriba orqali aniqlash mumkin.