To sh k ent te m ir y o ‘l m u h a n d is L a r iin s t it u t I 4 A. E. O d IL x o ‘jayev qurilish materiallari 5340200 «Bino va inshootlar qurilishi»

Sariq pigm entlar
Oxra - tabiiy pigment, arzon, yorug‘lik va ishqor ta’siriga chidamli. 
Tarkibida oksidlar miqdori 10 foiz bo ‘ladi.
Q o‘rg‘oshinli kron - zaharli pigment, lekin berkituvchanligi va zanga 
bardoshlii.
Sariq kron - qo ‘rg‘oshin va rux tuzlaridan ishlab chiqariladi. Zangga 
bardoshli.
K ronlar asosan ochiq havoda joylashgan m etall konstruksiyalarni 
bo‘yashga m o‘ljallangan.
Ко ‘к pigm entlar
V ltram arin -  kaolin, oltingugurt, glauber tuzi, k o ‘m ir v a trepel 
aralashm alarini kuydirish natijasida hosil b o ‘lgan m ahsulot, zaharsiz, 
ishqorlar ta ’siriga chidamli, undan suvli va moyli bo‘yoqlar tayyorlanadi.
Lazur - y o ru g 'lik ta ’siriga chidam li, lekin ishqor ta ’sirida rangi 
o ‘chadi.
Yashil pigm entlar
Q o‘rg‘oshin xromli - sifatli pigment.
Xrom oksidi - sifatli pigment. Yuqori harorat ta ’siriga chidamli.
Qizil pigmentlar
Tabiiy m um iyo - bu gil bo‘lib, uning tarkibiga temir m oddasi kiradi. 
Arzon, yorug‘likka chidamli.
S u n ’iy m um iyo - ranglash kuchi va b erk itu v ch an lig i y uqori, 
yorug‘likka chidamli.
Q o‘rg‘oshinli surik - ishqorlar ta ’siriga chidamli, po‘ latni zanglashdan 
yaxshi him oya qiladi.
Jigarrang pigm entlar
Temirli surik - atm osfera ta ’siriga chidamli, zanglash bardoshligi.
Qora pigm entlar
1) Qurum - berkituvchanligi o ‘ta yuqori, arzon.
2) Grafit - yuqori harorat ta ’siriga chidamli.
3) Kuydirilgan suyak - sifati pastroq.
195

---

а)
Ь)
! i
uLi
i_5
с)
i l )
30.1-rasm. a) qora pigment (grafit), b) temirli surik,
c) qizil pigment (tabiiy mumiyo), d) yashil pigm entlar 
(xrom oksidi), e) lazurit.
196

---