Türkmen d I l I n I ň DÜŞÜndirişLI

MELUL [melu:l], syp., hal, k.d. 1. Näsag 
görnüşde bolan, ysgynsyz, ýarawsyz. Hassa melul 
halym kim gelip sorar (Talyby). 2. Gaýgyly, hasratly, 
tukat. Melul bolma hyrydarym gitdi diýp, Gelerin, 
guçaryn inçe billeriň (A. Kowusow). 3. Bir zadyň 
täsiri sebäpli keýpli, serhoş. 
MELULLYK [melu:lluk], at.1. Melul halda 
bolmaklyk (ser. Melul 1. we 2.) . Görogly, melul 
bolmagyn, melullyk muhannes işidir (

Görogly

). 3. 
Bir zadyň täsiri netijesinde döreýän keýplilik, 
humarlylyk, serhoşluk. 
MEMLEKET, at, kön.s. 1. Ýurt, ülke, döwlet.–
Menden soňra täjime we memleketime eýe bolar ýaly 
bir pikir kylmasaň, özümi heläk kylar men! – diýdi 
(

Asly–Kerem

). 2. Gyza dakylýan at.
MEMMER, at. Metjidiň ýanyndaky üstüne 
çykylyp azan aýdylýan diň, münber. 
MEN, Gepleýän şahsyň birlik sanyny aňladýan at 
çalyşmasy (Men sözüniň düşümlerde ulanylyşy: men, 
meniň, maňa, meni, mende, menden). Kasdyň nedir 
bu jana, eý ýary mahy-taban, Men çekmişem bu 
jebriň, çekmesin hiç musulman (Mollanepes). 

Menden saňa barýança el ujundan edilen, 
howlugyp ýerine ýetirilen, başdansowma edilen. Işi 
menden saňa barýança etmek bolmaz. Men diýen 
özüne göwni ýetýän, ýüňi ýeten, kämillige ýetişen; 
gowy, ýokary derejeli. Meni urany, hudaý ursun 1) 
nalajedeýin, elinden iş gelmeýän, hiç zatdan başy 
çykmaýan, başarnyksyz. 2) pukara, mysapyr. Men 
näme diýýän, dutarym näme diýýär aýdylýan 
gürrüňe, meselä baglanyşykly bolmadyk bir zat 
aýtmak, biri-birinden habarsyz bolmak. 
MENÇELLEŞMEK, işl., gepl.d. Biri bilen 
jedelleşmek, 
ýaňkalaşmak, 
çekeleşmek, 
harçaňlaşmak . Gitdigiçe gyzyp başlar, mençelleşer, 
ýöne bu bihepbelere gep düşündirip bolýarmy näme... 
(

Garagum

).