Informatika sabaqlarında oyın texnologiyaları

3. 3 Rolli oyınlardıń dúzilisi.
Rolli oyınnıń dúzilisinde tómendegi strukturalıq bólimlerdi ajıratıw ádetiy jaǵday bolıp tabıladı: rol, baslanǵısh jaǵday, rol oynaw háreketleri.
Birinshi komponent - bul rol.
Studentlerdiń klassta atqaratuǵın rolı social hám shaxslarara bolıwı múmkin. Birinshisi, shaxstıń obiektiv social munasábetler sistemasındaǵı ornı (kásiplik, social - demografik), ekinshisi - shaxstıń shaxslarara munasábetler sistemasındaǵı ornı (baslıq, dos, qarsılas hám basqalar ) menen belgilenedi.
Roldi tańlaw mektep oqıwshılarında aktiv turmıslıq poziciyanı, insannıń eń jaqsı insaniy pazıyletlerin: kollektivizm sezimin, óz-ara járdem hám óz-ara járdem hám basqalardı qáliplestiretuǵın tárzde ámelge asırılıwı kerek.
Ekinshi komponent - dáslepki jaǵday.
Onı shólkemlestiriw usılı retinde isleydi. Jaǵday kontseptsiyasınıń barlıq hár túrli tariypleri menen biz jaǵdaydı jaratıwda haqıyqatlıq jaǵdaylarında, baylanıs etiwshilerdiń munasábetlerinde esapqa alıw kerekliginen kelip shıǵamız.
Úshinshi komponent - rolli oyın.
Qaysı studentler arnawlı bir rol oynap, atqaradı. Rol oynaw háreketleri oyın háreketleriniń bir túri retinde rol menen tıǵız baylanıslı - rolli oyınlardıń tiykarǵı strukturalıq bólegi - hám oyınnıń rawajlanǵan formasınıń tiykarǵı, keyingi ajıratılmaytuǵın birligin quraydı. Olar awızsha hám awızsha bolmaǵan háreketler, rekvizitlardan paydalanıwdı óz ishine aladı.

3. 4 Rolli oyınlardıń tárbiyalıq múmkinshilikleri.
Rolli oyındı baylanıstıń eń anıq modeli dep esaplaw múmkin. Sebebi, ol óziniń eń zárúrli belgilerinde haqıyqatlıqqa eliklewdi názerde tutadı.
Rolli oyın motivatsion hám xoshametlentiretuǵın joba ushın úlken múmkinshiliklerge iye. Baylanıs, siz bilgenińiz sıyaqlı, sebepsiz oyda sawlelendiriw etip bolmaydı. Biraq, tálim sharayatında sóylew motivın oyatıw ańsat emes. Qıyınshılıq tómendegi dáldalshılıqta jatadı: oqıtıwshı jaǵdaydı sonday súwretlewi kerek, bunda baylanıs ortalıǵı payda bolıwı kerek hám bul bolsa óz gezeginde oqıwshılarda ańlatıw ushın ishki mútajlikti keltirip shıǵaradı. Rolli oyın júz berip atırǵan hár bir zatda jeke qatnasıwdı kúsheytiwdi óz ishine aladı. Oqıwshı jaǵdayǵa óziniń "men" i arqalı emes, bálki tiyisli roldiń "men" i arqalı kiredi. Hámde bul jerde, qaǵıyda jol menende, aktyordıń ol oynaǵan xarakterine salıstırǵanda júdá tipik munasábeti kórinetuǵın boladı. Bul informatika pánin ózlestiriwge unamlı tásir kórsetedi.
Rolli oyın materialdı ózlestiriw processinde assotsiativ bazanı keńeytiwge járdem beredi. Materiyal yadta bekkem saqlanadı.
Rolli oyın sheriklik hám sheriklikti úyreniwdi xoshametlendiredi. Sebebi, rol nusqası atqarıwı bir-biriniń reakciyasın tuwrı esapqa alǵan halda, óz-ara uyqas munasábette bolıwı hám bir-birine járdem beriwi kerek bolǵan bir gruppa studentlerdi qamtıp alıwdı óz ishine aladı. Roldı bólistiriwde studentlerdiń til hám "aktyorlıq" qábiletlerin esapqa alıw kerek, geyparalarına kóbirek awızsha, basqalarǵa pantomima rolin isenip tapsırıw, basqalarǵa bolsa "kórsetiwshi" rolin beriw, olarǵa tiykarlanǵan halda usınıs huqıqın beriw kerek. Usınıń menen birge, tabıslı tabılǵan ıma-ishara, belgi, "tınısh" háreket, eger jaǵdayǵa sáykes keletuǵın bolsa, pútkil "topar" tárepinen xoshametlendiriledi. Nátiyjede, passiv tayarlıqqa iye bolǵan studentler uyalshaqlıq, uyalshaqlıqtı jeńiwge erisedi hám aqir - aqıbet, itimal, rol oynawǵa tolıq kirisedi. Sonday etip, máseleni tuwrı qáliplestiriw menen oyındı pútin topardı jaratılıwma járdem beretuǵın shólkemlestirilgen forma dep esaplaw múmkin hámde bul onıń tárbiyalıq áhmiyeti bolıp tabıladı.
Rolli oyın tárbiyalıq áhmiyetke iye. Studentler baslanǵısh tárzde bolsada, teatr texnologiyası menen tanısadı. Hár qanday fantastika xoshametlendiriledi, sebebi tálim sharayatında buǵan baylanıslı múmkinshilikler sheklenbegen hám ziyreklilik ushın úlken imkaniyatlar ashıladı.
Sonday etip, rolli oyın ámeliy, oqıw hám tárbiyalıq tárepten úlken múmkinshiliklerge iye.