Ishlab chiqarishni boshqarish tizimlarining tasnifi. Texnologik jarayonlarini avtomatlashtirilgan tizimlarini tarkibi va strukturasi

 
2.1.2. Texnik tayyorlashni rejalashtirish 
Ishlab chiqarishni texnik tayyorlash zavod ichidagi rejalashtirish ob’ekti 
bo‘lib, ishlab chiqarishni texnik va tashkiliy rivojlantirishning rejalarini 
tafsilotlashtirish va aniqlashtirishdan iborat.
Ishlab chiqarishni texnik tayyorlash rejasini ishlab chiqish uzoq muddatli va 
o‘rta muddatli rejalashtirishning uzviy qismidir. Uzoq muddatli rejalashtirishda 
texnik tayyorlashning asosiy yo‘nalishlari va bosqichlari, uni boshlash va 
yakunlash muddatlari, ishlarning turlari, muayyan ijrochilar, moliyalashtirish 
manbalari va ob’ektlari bo‘yicha bo‘lingan holda aniqlanadi.

---

Yillik rejalarga yil davomida bajarilishi lozim bo‘lgan rejadagi ishlarning 
bosqichlari va turlari kiradi.
Ishlab chiqarishni texnik tayyorlashni rejalashtirish uchun boshlang‘ich 
ma’lumot: korxonani texnik rivojlantirish rejasining topshiriqlari, ishlarning tarkibi 
va hajmini aniqlash uchun me’yorlar, ularning texnik tayyorlashning barcha 
bosqichlari bo‘yicha davomiyligi.
Rejalashtirish usullari. Ishlab chiqarishni texnik tayyorlashni rejalashtirishni 
tashkil etishda ishlab chiqarishni texnik tayyorlashning me’yorlari muhim o‘rin 
tutadi. 
Mavjud me’yorlardan quyidagilarni farqlash lozim: ishlab chiqarishning 
hajmli me’yorlari, ishlab chiqarishni tayyorlash bo‘yicha ishlar hajmining moddiy 
ifodalanishidagi me’yorlari va ushbu ishlarning mehnat sig‘imi me’yorlari.
YUqoridagi me’yorlar mahalliy xususiyatga ega, chunki ularni ishlab 
chiqishda muayyan korxonada uning faoliyat yuritishi o‘ziga xosligi va iqtisodiy 
holatini hisobga olib, yangi buyumlarni o‘zlashtirishning hisobot ma’lumotlarini 
tahlil qilish va umumlashtirish natijalari hisobga olinadi.
Hajmli me’yorlar texnik tayyorlash bo‘yicha ishlarning hajmini moddiy 
ifodalashda hisoblashga imkon beradi. Ushbu hisoblar texnologik operatsiyalar 
soni, chizma va texnik hujjatlarining hajmi, original detallarning soni va ularning 
tayyorlash murakkabligi kabi ko‘rsatkichlarga asoslanadi.
Ishlab chiqarishni texnik tayyorlash ishlarining mehnat sig‘imi me’yorlari 
ushbu korxonada, balki sohada ham, yondosh korxonalarda va raqobatchi 
korxonalarda buyumlarni konstruksiya qilish va texnologik jarayonlarni loyihalash 
tajribasini aks ettiruvchi me’yorlar bo‘yicha aniqlanadi.
Rejalashtirishda ko‘pincha ishlab chiqarishda fan-texnika yutuqlarini joriy 
qilishni tezlashtirish uchun texnik tayyorlashning muddatlarini qisqartirish, texnik 
tayyorlash xarajatlarini kamaytirish va ishlarning sifatini oshirish vazifalari 
e’tiborga olinadi.
Tayyorlash 
muddatlarini 
kamaytirish 
uchun 
ishlarni