Parodontal xirurgiya. Dental implatologiya. Ogiz bushligini protezlashga xirurgik usul bilan tayyorlash. Tish saklovchi operatsiyalar. Ma`ruza maqsadi

Gidroksilapatit. Reparativ osteogenezni stimullash maqsadida kal’tsiy-
fosfat keramik utuvchi moddalarni ishlatish borasidagi izoanishlar 1920 yildan beri 
olib boriladi. Lekin katta hajmlarda bunday moddalarni ishlatilishi jarayonni 
qisman tezlashishiga yoki umuman bitishni ko`zatilmasligi aniqlangan.
GA asosli materiallar ikki turga bo`linadi 1) rezorbirlanuvchi gidroksilapatit, 
o`z navbatida u maydadispers kukun, maslan Ostim-100, va rezorblanuvchi GA, 

---

misol GA-100; 2) rezorblanmiydigan keramika, tarkibiga kukun (gidroksiapol), 
granulyatlar va blokli keramika kiradi. Rezorblanuvchi GA jidkofazali jarayonda 
xona temperaturasida sintezlanadi, xususiyatlari: past kristalligi, yuqori 
sorbtsionligi, biologik muxitda yuqori rezorbligi. Rezorblanmaydigan GA 800—
1000 °S kizdirilganda olinadi. Bunda u qondensatsionn-kristall kimyoviy 
mustaxkam va suvda erimaydigan shaklga utadi. 
GA – keramika suyak bilan kimyoviy birikish hosil qilishi uni asosiy 
xususiyati hisoblanadi. GA laxtakli operatsiyalada keng ishlatiladi. Bunda tishlar 
qimirlashi kamayadi, retsedivlar ko`zatilmaydi, osteo va tsementogenez 
optimallashadi, tishmilk birikmasi hosil bo`ladi, paradontal cho`ntaklar chuqurligi 
kamayadi.
Biositallar. Xozirgi vaqtda tabiiy polimerlar (protein, xondroitin-sul’fat, 
xitin, gialuron kislota va boshqalar) bilan kompleksda ishlatib kelinayotgan yangi 
turdagi keng spektrli mikro va makroelementlar tutuvchi binar va polikomponent 
aralashmalar keng tadbik etilmoqda. Moddani jaroxatga ta`siri absorbtsiya, 
termoizolyatsiya, jaroxatda namlikni tuta olishi va gemostatik xossalarini namoyon 
qilishi bilan ifodalanadi. 
Plastika uchun tarkibida 30% GA va alligel’ tutuvchi yangi material biositall 
polimerii hisoblanadi. Govak va zich bloklar ko`rinishda bo`lib, tarkibida 
antiseptiklar va yallig’lanishga qarshi modalar tutadi va osteoplastik 
operatsiyalarda ishlatiladi. 
Osteoplastik moddalarni solishtirilganda shunga e`tibor berish kerakki, 
xozirgi vaqta eng qulay moddarlar, bu kollagentutuvchi, biositall, GA va ularni 
yunaltirilgan to`qima regenaratsiyasi uchun ishlatiladigan membaralar birga 
ishlatilishi hisoblanadi. 
Membrana 
bilan 
kushib 
ishlatilishi 
bu 
materiallarni 
regenerativ 
xususiyatlarini oshiradi. Bundan tashqari membranalar epiteliyni ichkariga o`sib 
kirishiga tuskinlik kiladi.
Aralashuv muvaffaqiyati faqat materialga bog’liq emas. SHuning uchun xar 
bir bemor uchun individual modda tanlash zarur. Davo natijasi bog’liq bo`lgan 
yana bir faktor, bu qon quyqasini hosil bo`lishidir. CHunki u reparatsiya manbai 
bo`lib, tish bog’lovchi apparati regeneratsiyasiga ta`sir etadi. moddalarni qon 
quyiqasini saqlay olish xususiyati uni regenerator potentsialini aniqlashga yordam 
beradi.