Pedagogikalıq sheberliktiń metodologiyaliq máseleleri. J o b a

Tema: PEDAGOGIKALIQ DEONTOLOGIYA.
(Qarim-qatnas)
Jobasi:
1.Pedagogikaliq qatnas xaqqinda túsinik. Pedagogikaliq qatnastiń waziypalari
2.Milliy qadiriyatlar haqqinda túsinik. Uliwma insaniyliq qadiriyatiniń ózine tán belgisi
3. Milliy hám uliwma insaniyliq qadiriyatlirdiń oqiwshilardiń qarim- qatnas mádeniyatin úyreniwdegi roli
4. Pedagogikaliq takt hám pedagogikaliq etika haqqinda túsinik
5. Pedagogikaliq etika-muǵallimniń minez xulkiniń kórinisi
6. Sabaq protsessinde muǵallimniń etikasi
7.Muǵallimniń etikasi hám ádep-ikramliliǵin rawajlandiriw hám qáliplestiriw jollari
Tayanish túsinikleri.
«Qatnas» atamasiniń filosofiyaliq, jamiyetlik, psixologiyaliq, pedagogikaliq manisi, xizmeti hám qatnas birligi.
Pedagogikaliq qatnas, oniń ózine tan ózgeshelikleri hám madeniyati. Pedagogikaliq qatnasiniń waziypasi. «Oqitiwshi-oqiwshi» «Oqitiwshi-Oqiwshilar jámiyeti» «Oqitiwshi-mektep basshilari» Oqitiwshi hám balalar ata-analari arasindaǵi qatnas mádeniyati.


P a y d a l a n g a n a d e b i y a t l a r
1. I.A .Karimov Yuksak mánaviyat- engilmas kuch. Toshkent 2008 y.
2. Barkamol avlod- O’zbekiston taraqqiyotining poydevori. T-1997 y
3. Kadrlar tayyorlashning milliy dasturi. Toshkent-1997 y
4. Ózbekiston Respublikasi “ Tá’lim xaqidagi qonuni”. T-1997 y
5. Rubinskiy.V. Tárbiyaviy ish metodikasi. T-1991y
6. N.N.Azizxodjaeva “Pedagogik texnologiya va pedagogik maxorat” Toshkent 2003 y.
7. R.J. Ishmuhámedov Innovatsion texnologiya yordamida tálim samaradorligini oshirish yóllari Toshkent 2004 y
8. U.Seytjanova , T. Esemuratova, A. Dosxodjaeva, G. Matmuratova Pedagogikaliq sheberlik Nókis 2005 j.
9. U. Tolipov, M.Usmonboeva Pedagogik texnologiyaning tadbiqiy asoslari Toshkent 2006 y.
10. Z.Kurbaniyazova, T.T. Utebaev, J.S. Utepbergenov Pedagogik mahorat.Nókis 2008 j

Qarim qatnas-bul pedagogikaliq xizmetiniń eń tiykarǵi kasiplik qurali Pedagogikaliq qarim-qatnas bul muǵalimniń oqiwshilar menen sabaqtan tisqari waqitlari qollayli psixalogiyaliq jaǵdayda payda ettiwge arnalǵan kasiplik qarim-qatnasi bolip tabiladi.

Alimlardiń pikirinshe oqiwshi hám oqitiwshi arasindaǵi qatnas bir-birewdi xurmet etiwi hám talabshanliqqa tiykarlaniwi kerek. Qatnasta pedagogikaliq sheberlik oqiwshilardiń minez-qulqina tasir etiw menen birge oni oylaniwǵa, pikir júrgiziwge iytermeleydi.Pedagogikaliq qatnas xaqqinda ayta kelip sóz benen tárbiyalaw tásir etiw hár bir muǵallim ushin zarúr. Sonliqtan da hár bir sóz, mektepte aytilǵan hár bir pikir aqilliliq penen aldin ala oylanilǵan belgili bir maqsetke qaratiǵan, oqiwshilarǵa ruіxiy tasir etetuǵin bolsin. Pedagogtiń sózi oqiwshini hámme waqit tinishlandiratuǵin, oylandiratuǵin boliwin usinis etti.
Pedagogikaliq qatnas sotsialliq-psixikaliq protsess bolip ol mina xizmetlerdi atqaradi, jeke adamniń uqipliliǵin arttiradi, jańa xabarlar menen tanistiradi, ózine isenimlikti hám basqalardiń psixologiyasin biliwge jardem beredi.
Oqiwshi menen muǵallimniń qarim-qatnasiniń natiyjeli boliwi kóp jaǵdayda muǵalliminiń qabiletine hám pedagogikaliq adebine baylanisli. Pedagogikaliq qabiletlilikten xazil juwapliliq sin kóz benen qaraw (sinaq) dilwarliq asirese pedagogta artistlik belgilerdiń boliwi muǵallimniń oqiwshilar menen qarim-qatnas jasawina jaǵday jasaydi. Geyde oqiwshilardiń sórin esitsede bilsede bilmegenge saliwi kerek.
Qatnas jasawdiń eki tarepin ayirip kórsetiwge boladi. qarim qatnas hám óz-ara baylanis jasaw bul aysbergtiń suwdiń astindaǵi hám suwdiń ústindegi tarepindey sóz benen hám sózsiz tasir etiwleri bolsa, al ishki túsinbeytuǵin tarepi bul zárúrlik motivlik, qiziǵiwshiliq adamdi qarim qatnas jasawǵa iytermeleytuǵin sezimler bolip tabiladi.
Tajiriybeleri kórsetkenindey, egerde muǵallim balalarǵa turaqli, jaqsi qarim qatnasta bolsa, oqiw jumisinda hám olardiń tartibesindegi kemshiliklerine talapshanliq penen qarasa olar menen sóyleskendey sabirliq, mulayim halda, kishi peyil bolsa, oqiwshilar erkin, óziniń pikirin ashiq aydin aytatuǵin, isengish boladi. Balalarǵa jaman qatnasta boliw («Sizlerdiń klassiizdan biyzar boldim», «hámmemiz aqilli bolip alǵansiz, biraq qolińizdan qatesiz jaziw kelmeydi», h.t.b.) muǵallim pozitsiyasiniń turaqliliǵi isenimsizlikti, tuyiqliqti, eki júzlikke, jaǵimpazliqqa, klass masqarapaziniń rolin atqariwshiǵa alip keledi. Buniń bári barliq oqiw-tárbiya protsessiniń barisina tasirin tiygizedi. Tárbiyada xesh waqqitta minani umitpaw kerek. Oqiіshilardiń pikiri muǵallimniń jeke basiniń dúzilisinen ajiralmas boladi. Misali «Súyikli muǵallimniń aytqanlari, olardiń jaman kóretuǵin adamlariniń aytqanlarinan pútkilley basqasha boladi. Eń jaqsi pikirlerde oniń jaman kóretuǵin adamlari tárepinen aytilsa jerkenishli bolip túyiledi»)
Ilimpazlar muǵallimniń klass jámiyetine qatnasiniń tiykarǵi stillerin kórsetedi turaqli-unamli, passiv-unamli, turaqsiz. Biraq sonday muǵallimlerde ushrasadi, balalarǵa qatnasta tek unamsiz stilde sitwatsiyaliq-unamsiz, turaqli unamsiz háreketleri menen kórinedi.
Muǵallim hám oqiwshi arasindaǵi qatnas stilleri xaqqinda ayta kelip hám «unamsiz» hám «turaqsiz», bul bolsa hám mektepke qarsi hám jamiyetke qarsi islep atir degendi bildiredi.
Muǵallim menen oqiwshi arasinda bolatuǵin qarim-qatnasti tómendegi stillerge bólige boladi: