Тақризчилар: доцентлар Н

Шунга кўра педагогикада ташҳиснинг объекти бўлиб нафақат 
ижтимоий муҳит, яхлит педагогик жараён ҳисобланади, балки 
шунингдек, ушбу жараённинг асосини ташкил этувчилари ҳам унга 
объект ҳисобланади. Педагог болаларнинг ёш, психофизиологик ўзига 
хос хусусиятлари тўғрисидаги билимларни ҳам чуқур билмоғи зарур. 
Педагог болаларни турмуш тарзи, ўзлаштириши ва хулқ-атвори, 
қизиқиши, қобилияти, турли фаолиятлари, психик хусусиятлари, 
оилавий ҳолати ва бошқа сифатлари тўғрисида тўлиқ маълумотга эга 
бўлиши керак. Бу эса ўз навбатида таълим-тарбия жараёнининг сифат 
ҳолати ва ушбу жамоанинг уюшганлиги ва уни кейинги тараққиёти 
тўғрисида малумотларни эгаллашга ва у ўз навбатида шахсни ҳар 
томонлама ривожланиши имкониятини беришга ишонч ҳосил қилиш 
ҳақидаги маълумотларни ҳам беради. 
Ташҳисли 
ўрганишнинг 
мустақил 
объекти 
сифатида 
ўқувчиларнинг тарбияланганлик даражаси ва ўқитиш натижалари ва 
ахлоқий мухит ҳолати, жамоада болалар ўртасидаги ўзаро муносабатлар, 
уларнинг ақлий ривожланиши, танқидий фикрлаш даражаси ҳам 
ҳисобланади. Педагогик ташҳис объекти сифатида ўқувчи фаолияти, 
унинг эришган ютуқлари ва йўл қўйган камчиликлари, уларни объектив 
ва субъектив сабаблари ўрганилади. Педагог фаолиятининг ўзига хос 
томонлари 
ижодкорлиги, 
мустақил 
хулоса 
чиқара 
олиши, 
ишбилармонлиги, бошқарув фаолиятининг ўзига хос томонлари 
ўқитувчи ва ўқувчилар фаолиятидаги ўзаро муносабатлар ҳам ҳисобга 
олинади. Шунингдек, ташҳис объекти бўлиб яхлит педагогик жараён 

---

111 
ҳам ҳисобланади. Ўқитувчи томонидан таълим ва тарбиянинг барча 
асосий 
механизимлари 
самарали 
ишлаётганини, 
ота-оналар 
жамоатчилиги ва ижтимоий муҳитнинг таъсир жараёнини ҳам таҳлил, 
ҳам ташҳис этиши жуда муҳимдир.