Türkmen d I l I n I ň DÜŞÜndirişLI

ŞÖHLESIZ [şöhlösüz], syp. 1. Şöhle saçmaýan, 
ýiti ýagtylyk bermeýän, öçügsi. Şöhlesiz çyra. 2. 
göç.m. Nursuz, ýalkymsyz, nury gaçan, şöhlesi giden. 
Şöhlesiz göreçler. 
ŞÖHRAT [şöhra:t], at. 1. At-abraý. Nepis türkmen 
halylarynyň şöhraty gün geldikçe artýar (

Edebiýat 
we sungat

). 2. Üstünlik gazanmak arzuw edilip 
aýdylýan alkyş sözi; gazanylan üstünligi, görkezilen 
mertlik 
mübäreklenip, 
gutlanyp 
aýdylýan 
ruhlandyryjy söz. Watan üçin şirin janyny aýaman, 
Gaýduwsyz söweş edýän mertlere şöhrat! (B. 
Kerbabaýew). 3. Oglana dakylýan at. 
ŞÖHRATLANDYRMAK 
[şöhra:tlannyrmak], 
işl. Şöhratyny dünýä ýaýmak.  
ŞÖHRATLANMA [şöhra:tlanma], iş ady. 
Şöhratlanmak ýagdaýy. 
ŞÖHRATLANMAK 
[şöhra:tlanmak], 
işl. 
Şöhrata eýe bolmak. Onuň özi-de, bir wagtlar gowy 
sportsmen bolup şöhratlanypdy (R. Alyýew). 
ŞÖHRATLANMAKLYK [şöhra:tlanmaklyk], iş 
ady. Şöhratlanmak ýagdaýy. 
ŞÖHRATLANYŞ 
[şöhra:tlanyş], 
iş 
ady. 
Şöhratlanmak ýagdaýy. 
ŞÖHRATLY [şöhra:tly], syp. Şöhrata mynasyp, 
şöhrat gazanan. Gadamyňyz batly bolsun, şöhratly 
pagtaçylar! 
ŞÖHRATLYLYK [şöhra:tlylyk], at. Şöhraty 
barlyk, şöhrata mynasyp bolmaklyk, şöhrat 
gazanmaklyk. 
ŞÖHRATPARAZ [şöhra:tparaz], syp. Şöhrata 
kowalaşýan, ada, derejä, wezipä çapýan. Şöhratparaz 
adam. 
ŞÖHRATPARAZLYK [şöhra:tparazlyk], at. 
Şöhrata kowalaşmaklyk, ada, derejä, wezipä 
çapmaklyk. Şöhratparazlyk gizläp bolýan gylyk däl-
dä! (N. Jumaýew). 
ŞÖWKET [şöwköt], at. 1. Dabara, mertebe, şan.
Süleýmandan artyk bolsa şöwketiň, Lerzana getirse 
gökni haýbatyň (Magtymguly). 2. Oglana dakylýan 
at.
ŞÖWÜR: şöwür çekmek 1) gijesine ýol geçmek, 
gije ýöremek, ilkagşamdan ertire çenli ýol ýöremek. 
Agşam şöwür çeken, garny hepbik ýaly atlar darym 
edýärdi (B. Kerbabaýew). 2) uklamazlyk. Alleý-alleý 
aragy, Gül başynyň daragy, Gije şöwürler çeksem, 
Gündiz gözümiň çyragy (Hüwdi). 
ŞPAL, [şpa:l] at. Agaçdan ýa-da betondan 
relsleriň aşagyndan keseligine düşelýän ýasy 
düşeklik. 
ŞPRIS [işpiri:s], at. Suwuklyklary pürkmek ýa-da 
sorup almak üçin porşenli we iňňeli silindrjik, kiçijik 
silindr.
 
 
ŞTANGA [yşta:nga / yşda:nga], at, sport. Agyr 
atletikada: iki gapdalyndaky dürli agramdaky tigirlegi
ortadan gelýän 2 m çenli uzynlykdaky demir hada 
oturdylýan enjam.
ŞU, Ýakyn aralygy, wagty we ş.m. görkezmek 
üçin bu sözüniň manysynda gelýän görkezme 
çalyşmasy. 

Kim men?

Jogap tapman şu günlere 
çen, Seni söýüp, kimdigimi bildim men(G. Ezizow).

---

335 
ŞUBELA [şuvela: / şüvela:], hal. Jan edip; 
ençeme gezek, şunça, her näçe. Horasan tilkisi şubela 
urundy weli, urundygyça gapan onuň aýagynda 
gaýymlandy (Ertekiler). Maşyn şubela arlasa-da, 
tigirleri diýen etmedi. 
ŞUGLA [şuğlo], at, şahyr. Şöhle, ýalkym, 
ýalpyldy, ýagty, lowurdy. Görki – gün, şuglasy älemi 
ýakar, Aga jan Arabyň gyzyn bereýin (

Görogly

). 
Ýüzi aý dek şugla salar, Husny pelekden paç alar 
(

Zöhre – Tahyr

).