Tvich va diqt ma'ruza lotin

Xo’l gilzani tayyorlash ketma-ketligi: I. operatsiya: 
1.
Tashqi va ichki yuzalarga xomaki ishlov berish; 
2.
Tashqi va ichki yuzalarga yarim toza ishlov berish; 
3.
Orqa qismini qirqish va faska ochish; 
4.
Gilza xomaki detalini qirqish. 
II. operatsiya: Gilzani kanallariga va o’rta qismlariga ishlov berish. 
III. operatsiya: Gilza ichki sirtiga ishlov berish. 
IV. operatsiya: Gilzasini ichki yuzasini xoninglash. 
Gilzalarni nazorat qilish. Gilzalarni nazorat qilish uchun kinematik indeqatorli va 
elektroqontaktli moslamalar ishlatiladi. Asosan gilzani tashqi va ichki gilzalarni 
diametrlari, ularni shakli, podshipnik urni, g’adir budurliklari, ishlov berilgan 

---

47
yuzalarning o’zaro joylashishi va ularni uzunliklari nazorat qilinadi. Ayniqsa gilza ichki 
sillik yuzasi diametri uni elipisligi, konusligi va kirralari to’la tekshiriladi. Ichki sirt 
diametri uchta kesimda maxsus pnevmatik nazorat jihozida tekshiriladi. Ichki 
diametrlari tekshirib guruxlarga ajratish va maxkamlash maxsus avtomatik jihozda 
amalga oshiriladi. 
Avtomobil g’ildiraklarining gardishini (ступицасини) tayyorlash. G’ildirak 
gardishi qattiqligi NV-163 bo’lgan toblanuvchan cho’yandan tayyorlanadi. Kesib ishlov 
berishda podshipnik uchun tayyorlangan yuzalarni aniqligi yuqori bo’lishi kerak. 
Avtomobil g’ildiraklarining gardishini tayyorlash sxemasi quyidagicha: 


Tashqi yuzalarga dag’al va toza ishlov berish, podshipnik urnini qirqish, 
rezba ochish uchun tishiklarni parmalash va zenkerlash; 


Yon yuzalarga dag’al va toza ishlov berish, faska ochish, ichki 
yuzalarga ishlov berish, teshiklarni parmalash; 


Teshiklarni zenkerlash va razvyortkalash; 


Teshiklarga rezba ochish; 


Siqilgan xavo bilan yuvish; 


Nazorat qilish. 
1 va 2 operatsiyalar yarim avtomobillarda, 3 va 4 operatsiyalar esa parmalovchi 
yarim avtomobillarda bajariladi.