Mavzu: Iqtisodiyot nazariyasining fan sifatida shakllanishidagi asosiy ilmiy oqimlar

Fiziokratizm
 – XVIII
asrdagi iqtisodchilarning ko’pchiligin fransuzlar 
tashkil etardi, xususan, Klassik siyosiy iqtisodning ayrim vakillari ham fransuzlar 
hisoblanishgan. Fiziokratlar maktabi Fransiyada feodalizmdan kapitalizmga 
o’tish davrida bo’lgan. O’sha davrda Fransuzlarda manufaktura rivojlangan 
bo’lsada. ammo mamlakat hali ham agrar holatda edi. Aholining asosiy qizmi 
qishloqlarda yashar, milliy boylikning 2/3 qismi shu sohada yuzaga keltirilar edi. 
Qishloq xo’jaligi ahvolini yaxshilash tadbirlari fiziokratlar tadqiqotlarining asosini 
tashkil etadi.Ular qishloqxo’jaligini iqtisodiyotning yagona unumli sohasi deb 
hisobladilar. Ularning fikricha, boylik faqat qishloq xo’jaligida yaratiladi, sanoat 
va savdoda esa u qayta ishlanadi va qayta taqsimlanadi, xolos. Ilk fiziokratlar 
maktabining asoschisi fransuz demokratisti Fransua Kene hisoblanadi. Uning XVII 
asrda Parijning kichik bir nashriyotida chop etilgan 
„Tableau économique“ 
(Iqtisodiy jadvallar)
kitobi orqali ushbu fiziokrat maqomida atalgan birinchi 
insonlardan biri sanaladi. Uning kitobida keltirilishcha xalq boyligining manbasi 
va mamlakat iqtisodiyotini rivojlanishi bu aholining qishloqxoʻjalik mahsulotlarini 
ishlabchiqarishigabogʻliqdebhisoblanilgan.
Ishlab chiqarish haqidagi tushunchalari
ga ko‘ra 
Fransua Kene
jamiyatni uch sinfga bo'ladi: 1) mulkdorlar sinflari (dv
oryanlar, dindorlar, qirol va uningmulozimlari, chinovniklar); 2) kapitalistlar va
yollanma ishchilarnibirlashtirgan fermerlar sinifi va 3) mamlakatning savdo va is
hlab chiqarishi bilan shug‘ullanuvchi fuqarolaridan tashkil topgan «unumsiz» sinf. 
Fiziokratlar merkantilizmning iqtisodiy ta’limotini qat’iyan rad etdilar.
Iqtisodiy siyosat sohasida ular davlatning mamlakat iqtisodiy hayotiga
aralashmasligi tarafdori bo‘lib, kapitalistik raqobat sharoitida tadbirkorlik
faoliyati erkinligini himoya qilib, har xil monopoliyalarga qarshi chiqdilar. 
Fiziokratlar ta’limoti yuqori cho‘qqisini