Janat Odamlar n65. p65

Xudoyberdi To‘xtaboyev
234
O‘sha kuni qattiq shamol esayotuvdi. Enajonim,
«Xudoning marhamati esyapti, yerlarni quritadi,
daraxtlarni qish uyqusidan uyg‘otadi, o‘t-o‘lanlar
o‘sib chiqadi; shamol emas, orombaxsh bahorning
elchisi bu», deydi. Qorong‘u tushgandan keyin
shamolning guvillashi yana kuchaydi. Xuddi Qora
devlar tomimiz ustiga o‘tirib olib, tuynugimizdan
puflayotganga o‘xshaydi. Qo‘rqib, oyog‘i shishib
butunlay yotib qolgan bobojonimning pinjiga kirib
oldim. Enajonim, «Tur bolam, chiroqni ushlab tur,
mollarga xashak solib chiqaylik, keyin yotamiz,
yaxshi ertaklar aytib beraman», devdi, «molxonaga
kirgani qo‘rqaman, shamol kelgan kechasi u yerga
qora devlar qamalib oladi», – deb ko‘nmay, bobojo-
nimning pinjiga battarroq berkinib oldim. Enajonim
molxonadan chiqib tanchaga o‘t solish uchun
o‘choqqa endi olov yoqayotgandi, ko‘cha eshigimiz
oldin sal pastroq, keyin xuddi birov tosh bilan
urayotgandek, qattiq taqillab qoldi. Enam ikkovimiz
chiqib tanbani tushiruvdik, ie, ie, Eshon bobom
turibdilar, rost aytyapman. Devga o‘xshagan, nov-
cha bo‘yli, mo‘ylovi buralib-buralib qulog‘ining
orqasiga borib qolgan bitta amaki ham turibdi.
O‘sha devga o‘xshagan amaki «bir qo‘li bilan devlar
minadigan katta otning jilovidan ushlab, boshqa
qo‘li bilan Eshon bobomning qo‘ltig‘idan ko‘ta-
ribroq» olgan.
– Voy xudoyim-ey! – dedi enajonim.
– Robiyabibi, men yana tashvish bo‘lib keldim,
– zo‘rg‘a nafas olib dedilar Eshon bobom.
– Voy, yaratganga shukr-ey, – dedi enajonim
yana.
– Erkavoy uydami?

---

Jannati odamlar
235
– Marhamat, kiraversinlar, uydalar.
– Yo‘q, chaqiring. Men shu yerdan ketaqolay.
– Voy, Hazratim, unday demasinlar.
Shu paytda hassasiga tayanib, cho‘loqlanib,
bobojonimning o‘zi chiqib keldi. Achomlashib ko‘-
rishib ketishdi. Devga o‘xshagan amaki bilan ham
qo‘l berib so‘rashishdi.
– Qani, ichkariga mehmon, otga ham joy bor,
– dedi bobojonim.
– Erkavoy, men yana qochib keldim.
– Xudoning marhamati bu, pirim.
– Meni deb boshingiz yana baloga qolmasin,
ketaqolay.
– Pirim, siz uchun hamma narsaga tayyormiz.
E, gaplaridan hammasini bilib oldim. Eshon
bobomni bu gal ham yana melisa amakilarning
o‘zlari qochirishibdi. Devga o‘xshagan amaki ham
melisa ekan. Faqat yelkasida pogoni yo‘q xolos,
otiyam o‘ziniki ekan.
– «Oq machit»danman dedingizmi, o‘g‘lim, –
deb so‘radilar Eshon bobom amaki bilan xayr-
lashayotganda.
– Ha, o‘sha yerlikman, otaxon.
– Yoqubboyning o‘g‘limisan?
– Ha, o‘sha kishiga farzand bo‘lamiz.
– Ismingiz Halimboymidi?
– Xuddi shunday, pirim.
– Iloyo ovmin, – fotiha o‘qidilar Eshon bobom,
– tikilib kelgan balodan, notavon tuhmatu bemahal
o‘limdan o‘zi asrasin. Xudo umr bersa qishlo-
g‘ingizga borib sizdek farzandni tarbiyalagan ota-
onangizga rahmatlar aytarman, iloyo ularni ham
o‘z panohida asrasin!

---